Việt Nam đã cam kết mạnh mẽ về việc giảm phát thải khí nhà kính và đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Một trong những bước đi quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu này là chuyển sang sử dụng xăng sinh học, một loại nhiên liệu thân thiện hơn với môi trường. Tuy nhiên, quá trình triển khai xăng E10, một loại xăng sinh học phổ biến, đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là sau thất bại của xăng E5 được triển khai từ năm 2018.
Các chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng và giao thông cho rằng, để tránh lặp lại những sai lầm tương tự với xăng E5, điều quan trọng là phải có một lộ trình chuyển đổi rõ ràng và cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác cho người tiêu dùng về lợi ích và cách sử dụng xăng E10 một cách hiệu quả.
Nhìn lại quá khứ, xăng E5 đã được bán trên thị trường từ năm 2008 nhưng đã không còn sức hấp dẫn đối với người tiêu dùng. Tại các tỉnh vùng sâu, vùng xa, tỷ lệ sử dụng xăng E5 đạt khoảng 50%, trong khi tại các thành phố lớn, con số này chỉ khoảng 10%. Sự e ngại của người tiêu dùng chủ yếu xuất phát từ lo ngại về sự tương thích của xăng E5 với động cơ xe của họ.
Theo các chuyên gia, một trong những nguyên nhân khiến xăng E5 không được ưa chuộng là do nó sử dụng nền RON92, một loại xăng đã lỗi thời. Trong khi đó, hầu hết các phương tiện hiện nay đều được thiết kế để sử dụng xăng có chỉ số octan cao hơn, như RON95. Điều này làm giảm sự tiện lợi và hiệu suất của xăng E5 khi sử dụng trên các phương tiện hiện đại.
Giáo sư-Tiến sĩ Phạm Hữu Tuyến, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu các Nguồn động lực và Phương tiện tự hành, Đại học Bách Khoa Hà Nội, cho biết rằng xăng E5-RON92 có thể sử dụng được với hầu hết các phương tiện, nhưng xăng sinh học E10-RON95 cũng có thể sử dụng phù hợp với hầu hết các loại phương tiện, ngoại trừ một số xe có tuổi đời trên 25 năm. Điều này cho thấy rằng, với việc sử dụng đúng loại xăng phù hợp, người tiêu dùng có thể yên tâm về hiệu suất và tuổi thọ của phương tiện.
Để việc triển khai xăng E10 thành công, người tiêu dùng cần được cung cấp thông tin chính xác và dễ hiểu về đặc tính kỹ thuật và mức độ tương thích với các loại phương tiện phổ biến hiện nay. Thông tin rõ ràng và minh bạch sẽ giúp người tiêu dùng hiểu rõ về lợi ích của xăng E10, từ đó khuyến khích sự chấp nhận và sử dụng rộng rãi.
Chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Nguyễn Minh Phong, nhấn mạnh rằng việc chấp nhận sử dụng xăng E10 hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm nguồn cung, giá cả và mức độ thông tin. Vì thế, để khuyến khích người dân sử dụng xăng E10, các cơ quan chức năng cần cung cấp thông tin cần thiết và công bố rộng rãi để người dân hiểu rõ về tác động tích cực của xăng E10 đối với môi trường và kinh tế.
Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam cũng cho rằng việc triển khai sử dụng nhiên liệu sinh học đồng bộ cả nước cần có lộ trình chuẩn bị tối thiểu 6 tháng. Nhà điều hành cũng cần sớm sửa một số bất cập liên quan đến thị trường, chất lượng sản phẩm, quản lý kinh doanh xăng dầu và quy chuẩn với xăng E10, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền để tránh hiểu sai về công dụng của xăng E10. Qua đó, mục tiêu tăng cường sử dụng nhiên liệu sinh học và giảm phát thải khí nhà kính có thể được hiện thực hóa, góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.