Thị trường tín chỉ carbon đang ngày càng trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường. Tại Việt Nam, với việc ban hành Nghị định 119/2025, chính phủ đã đặt ra những nền tảng quan trọng để xây dựng và phát triển thị trường carbon trong nước, từ đó hỗ trợ hiệu quả cho các nỗ lực giảm thiểu biến đổi khí hậu.
Nghị định 119/2025 không chỉ quy định việc tổ chức phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính mà còn đề ra các giải pháp để thúc đẩy sự phát triển của thị trường carbon trong nước. Theo đó, từ năm 2029, Việt Nam sẽ triển khai cơ chế đấu giá hạn ngạch phát thải, tiến tới hoàn thiện khung pháp lý cần thiết để tham gia vào thị trường carbon toàn cầu một cách hiệu quả.
Trong giai đoạn đến hết năm 2028, việc triển khai thị trường carbon trong nước sẽ tập trung vào việc xây dựng sàn giao dịch, thiết lập hệ thống đăng ký quốc gia và cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon. Những nền tảng này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và quản lý lượng phát thải khí nhà kính từ các cơ sở sản xuất.
Nghị định 119 cũng phân định rõ ràng việc tổ chức phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính cho các cơ sở phát thải lớn. Đến năm 2025-2026, các nhà máy nhiệt điện, cơ sở sản xuất sắt thép và xi măng sẽ phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính. Trên cơ sở này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, cơ quan liên quan để rà soát, đánh giá và báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt tổng hạn ngạch phát thải khí nhà kính theo từng giai đoạn và hằng năm.
Ngoài ra, Nghị định cũng quy định cụ thể về đối tượng phải đăng ký sử dụng các chất được kiểm soát. Các tổ chức sở hữu thiết bị chứa các chất này, chẳng hạn như máy điều hòa không khí và thiết bị lạnh công nghiệp, sẽ phải thực hiện đăng ký. Quy định này sẽ giúp cơ quan quản lý nhà nước có cơ sở để xem xét và phân bổ hạn ngạch sản xuất và nhập khẩu cho các tổ chức theo quy định.
Về mặt tổ chức và quản lý, Bộ Tài chính sẽ là cơ quan chủ trì trong việc xây dựng và thành lập sàn giao dịch carbon, cùng với việc xây dựng chính sách tài chính phù hợp cho hoạt động của thị trường này. Song song đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ chủ trì, phối hợp với các bộ liên quan để tổ chức vận hành sàn giao dịch carbon và tăng cường năng lực cho các đối tượng tham gia thị trường carbon.
Cuối cùng, Nghị định 119/2025 cũng đề cao vai trò của sự phối hợp giữa các bộ, cơ quan ngang bộ và UBND cấp tỉnh trong việc hỗ trợ Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Tài chính trong các hoạt động thúc đẩy sự phát triển của thị trường carbon và nâng cao nhận thức của cộng đồng về thị trường này.
Tóm lại, với việc ban hành Nghị định 119/2025, Việt Nam đã đặt ra những bước tiến quan trọng trong việc xây dựng và phát triển thị trường carbon trong nước. Việc triển khai thị trường carbon một cách hiệu quả sẽ giúp Việt Nam đạt được mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính, đồng thời đóng góp vào các nỗ lực toàn cầu nhằm chống biến đổi khí hậu.
