Trung Quốc vừa công bố một sáng kiến quan trọng ở cấp trung ương nhằm đảo ngược tình trạng khủng hoảng dân số ngày càng nghiêm trọng. Phát biểu này được đưa ra sau khi nước này nới lỏng chính sách cho phép các gia đình có con thứ ba. Chính phủ Trung Quốc thông báo sẽ cấp trợ cấp hằng năm là 3.600 nhân dân tệ (tương đương 500 USD) cho mỗi trẻ em sinh từ ngày 1/1/2025, cho đến khi trẻ tròn ba tuổi, không phân biệt thứ tự trong gia đình.
Trẻ em sinh trước thời điểm nêu trên nhưng vẫn chưa đủ 3 tuổi cũng sẽ được hưởng trợ cấp dựa trên số tháng còn lại. Đây là lần đầu tiên chính phủ trung ương Trung Quốc ban hành một chương trình trợ cấp nuôi con trên toàn quốc. Hơn 20 tỉnh thành trên khắp Trung Quốc đã thử nghiệm trợ cấp nuôi con ở nhiều cấp độ địa phương khác nhau.
Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh dân số Trung Quốc đã giảm trong ba năm liên tiếp, với mức giảm 1,39 triệu người vào năm 2024, còn 1,4083 tỷ người. Các dự báo dân số của Liên hợp quốc cho thấy dân số Trung Quốc có thể giảm từ khoảng 1,4 tỷ người hiện nay xuống còn 800 triệu người vào năm 2100.
Hàng chục năm thực hiện nghiêm ngặt chính sách một con không chỉ làm giảm tỷ lệ sinh mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến tư tưởng xã hội và niềm tin vào việc sinh con. Nhiều chuyên gia cảnh báo rằng đà phục hồi này có thể chỉ là tạm thời và không đồng đều, trước những thách thức như tăng trưởng kinh tế chậm, bất ổn gia tăng, chi phí nuôi con cao, cạnh tranh khốc liệt và bất bình đẳng giới sâu sắc.
Tuy nhiên, chính sách này được xem là một bước ngoặt lớn trong việc chuyển tiền trực tiếp đến các hộ gia đình và có thể đặt nền tảng cho các hình thức hỗ trợ tài khóa lớn hơn trong tương lai. Trên thực tế, nhiều chính quyền địa phương đã triển khai các khoản trợ cấp nhằm khuyến khích sinh con. Hiện đã có hơn 20 chính quyền cấp tỉnh tại Trung Quốc thực hiện các chính sách trợ cấp nuôi con.
Dân số Trung Quốc không chỉ suy giảm mà còn đang già hóa nhanh chóng, làm dấy lên lo ngại về tương lai của hệ thống lương hưu quốc gia. Trước những thách thức này, chính phủ Trung Quốc đang nỗ lực tìm kiếm các giải pháp để khuyến khích sinh con và hỗ trợ các gia đình.
Chính sách trợ cấp nuôi con mới được xem là một trong những nỗ lực nhằm giải quyết tình trạng khủng hoảng dân số. Tuy nhiên, hiệu quả của chính sách này còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm mức độ hỗ trợ tài chính, sự ổn định kinh tế và xã hội, cũng như thay đổi trong tư tưởng và quan niệm về việc sinh con.
Các chuyên gia và nhà nghiên cứu đang theo dõi chặt chẽ tình hình và hy vọng rằng chính sách này sẽ mang lại kết quả tích cực trong việc tăng tỷ lệ sinh và giảm bớt gánh nặng già hóa dân số. Đồng thời, chính phủ Trung Quốc cũng cần tiếp tục nghiên cứu và điều chỉnh các chính sách phù hợp để đảm bảo sự phát triển bền vững và ổn định của đất nước.
Trong bối cảnh hiện nay, việc chuyển tiền trực tiếp đến các hộ gia đình thông qua trợ cấp nuôi con được xem là một biện pháp quan trọng để hỗ trợ các gia đình và khuyến khích sinh con. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả lâu dài, cần có sự kết hợp giữa các chính sách tài khóa, cải thiện môi trường làm việc và tăng cường hỗ trợ xã hội cho các gia đình.
Nhìn chung, chính sách trợ cấp nuôi con mới của Trung Quốc là một bước tiến quan trọng trong việc giải quyết tình trạng khủng hoảng dân số. Tuy nhiên, để đảm bảo sự thành công của chính sách này, cần có sự phối hợp và hỗ trợ từ nhiều phía, bao gồm chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng.