Từ ngày 1.1.2026, việc tính tiền đền bù khi Nhà nước thu hồi đất sẽ có sự biến động đáng kể do áp dụng bảng giá đất mới, được xây dựng để tiệm cận với giá thị trường. Luật Đất đai 2024 và Nghị định 151/2025/NĐ-CP đã đưa ra các quy định quan trọng về việc xây dựng và áp dụng bảng giá đất mới.
Cụ thể, UBND cấp tỉnh sẽ có trách nhiệm xây dựng và quyết định bảng giá đất lần đầu, sau đó công bố và áp dụng từ ngày 1.1.2026. Sau đó, hằng năm, UBND tỉnh sẽ tiếp tục quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1.1 của năm tiếp theo.
Theo đó, giá đất trong bảng giá đất sẽ được xây dựng theo khu vực, vị trí và được UBND tỉnh công bố. Việc điều chỉnh bảng giá đất sẽ dựa trên cơ sở tiệm cận với giá đất thị trường, trong khi giá đền bù đất sẽ được tính theo giá đất cụ thể.
Để tính tiền đền bù khi thu hồi đất, cơ quan chức năng sẽ tính dựa trên giá đất cụ thể. Theo khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024, giá đất cụ thể sẽ được xác định bằng phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất, với công thức tính như sau: Giá đất của thửa đất cần định giá (1m2) = giá đất trong bảng giá đất của thửa đất cần định giá x hệ số điều chỉnh giá đất.
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá đất đã được quy định tại Điều 8 Nghị định 71/2024/NĐ-CP, bao gồm vị trí, địa điểm của thửa đất, khu đất; điều kiện về giao thông, cấp thoát nước, cấp điện; diện tích, kích thước, hình thể của thửa đất, khu đất; các yếu tố liên quan đến quy hoạch xây dựng; hiện trạng môi trường, an ninh; thời hạn sử dụng đất và các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá đất phù hợp với điều kiện thực tế, truyền thống văn hóa, phong tục tập quán của địa phương.
Do đó, bắt đầu từ ngày 1.1.2026, giá đất thị trường sẽ có ảnh hưởng đến giá đền bù đất. Giá đền bù có thể sẽ cao hơn so với hiện nay, trừ trường hợp bồi thường bằng việc cho thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê thì giá đất tính tiền thuê đất sẽ là giá đất cụ thể do UBND cấp có thẩm quyền quyết định ngay tại thời điểm phê duyệt.
Như vậy, việc áp dụng bảng giá đất mới từ ngày 1.1.2026 sẽ giúp cho việc tính tiền đền bù khi thu hồi đất được sát với giá thị trường hơn, giúp bảo đảm quyền lợi cho người dân có đất bị thu hồi.