Ánh sáng mặt trời từ lâu đã được biết đến với vai trò quan trọng trong việc nâng cao sức khỏe con người. Không chỉ giúp giảm viêm, giảm căng thẳng và cải thiện hệ thống miễn dịch, ánh sáng mặt trời còn có tiềm năng trong việc điều trị một số bệnh lý. Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra lợi ích của liệu pháp ánh sáng UV đối với các tình trạng như đa hồng cầu, tiểu đường loại 1 và bệnh Crohn.

Tiến sĩ Prue Hart, giáo sư tại Đại học Tây Úc, và Tiến sĩ Richard Weller, giáo sư về Da học tại Đại học Edinburgh, là hai chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực nghiên cứu về tác động của ánh sáng mặt trời lên cơ thể con người. Theo Tiến sĩ Hart, ánh sáng mặt trời có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, hệ miễn dịch và các cơ quan khác, giúp giảm viêm và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Một trong những phát hiện quan trọng là mối tương quan giữa mức độ tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và tuổi thọ. Những người sống ở vùng có nhiều ánh sáng mặt trời thường sống lâu hơn. Bên cạnh đó, các nghiên cứu cũng chỉ ra mối tương quan giữa mức độ tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và tỷ lệ mắc bệnh. Những người sống ở vùng có ít ánh sáng mặt trời thường có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn.

Vitamin D, một chất dinh dưỡng quan trọng, được tạo ra khi da tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Tuy nhiên, Tiến sĩ Weller cho rằng vitamin D không phải là yếu tố quyết định chính trong lợi ích sức khỏe của ánh sáng mặt trời. Ông tin rằng ánh sáng mặt trời có thể có tác động trực tiếp lên cơ thể con người, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe hơn so với chỉ thông qua việc sản xuất vitamin D.

Lợi ích của liệu pháp ánh sáng UV đã được chứng minh trong một số nghiên cứu gần đây. Ví dụ, liệu pháp ánh sáng UV có thể giúp điều trị bệnh đa hồng cầu, tiểu đường loại 1 và bệnh Crohn. Tiến sĩ Hart cũng chỉ ra mối tương quan mạnh mẽ giữa mức độ tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và tỷ lệ mắc bệnh ở Úc.

Ánh sáng mặt trời cũng có thể giúp giảm huyết áp và cải thiện sức khỏe tim mạch. Tiến sĩ Weller cho rằng đây là một trong những lợi ích quan trọng của ánh sáng mặt trời đối với sức khỏe con người.

Tuy nhiên, các bác sĩ da học thường khuyến cáo tránh tiếp xúc với ánh sáng mặt trời do lo ngại về ung thư da. Tiến sĩ Veena Vanchinathan, bác sĩ da học, khuyến cáo nên hạn chế tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và sử dụng kem chống nắng để bảo vệ da.

Nhưng Tiến sĩ Weller và Tiến sĩ Hart cho rằng lợi ích sức khỏe của ánh sáng mặt trời không thể bị bỏ qua. Họ kêu gọi một cách tiếp cận cân bằng hơn trong việc đánh giá lợi ích và rủi ro của ánh sáng mặt trời, không thể chỉ tập trung vào rủi ro mà bỏ qua những lợi ích tiềm năng.

Tóm lại, ánh sáng mặt trời có thể mang lại nhiều lợi ích sức khỏe cho con người, từ giảm viêm, cải thiện hệ thống miễn dịch đến giảm huyết áp và cải thiện sức khỏe tim mạch. Tuy nhiên, việc tiếp xúc với ánh sáng mặt trời cần được thực hiện một cách hợp lý và cân bằng để đảm bảo sức khỏe tổng thể.

Chế độ ăn uống của trẻ em cần được điều chỉnh linh hoạt theo từng lứa tuổi để đáp ứng nhu cầu phát triển của cơ thể. Bên cạnh đó, một số chất dinh dưỡng thiết yếu đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch và phòng chống bệnh tật. Trong số đó, vitamin D nổi lên như một chất dinh dưỡng không thể thiếu đối với sự phát triển của trẻ.

Vitamin D đóng vai trò then chốt trong việc hỗ trợ sức khỏe xương và tăng cường hệ miễn dịch. Nó giúp cơ thể hấp thụ canxi một cách hiệu quả hơn, điều này cần thiết cho sự phát triển và tăng trưởng của xương. Không chỉ vậy, vitamin D còn giúp giảm viêm và tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể.

Cơ thể có khả năng tự sản xuất vitamin D khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Bên cạnh đó, chúng ta cũng có thể bổ sung vitamin D thông qua một số loại thực phẩm như cá hồi, sữa tăng cường và ngũ cốc. Đối với trẻ em dưới 12 tháng tuổi, nhu cầu về vitamin D là 400 IU mỗi ngày để đảm bảo sự phát triển của xương và sức khỏe tổng thể. Trong khi đó, trẻ em trên 12 tháng tuổi cần 600 IU vitamin D mỗi ngày. Lúc này, việc bổ sung vitamin D trở nên cần thiết vì sữa mẹ không thể cung cấp đủ lượng vitamin D cần thiết.

Ngoài vitamin D, sắt cũng là một khoáng chất thiết yếu đối với sự phát triển của trẻ em. Sắt đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển oxy từ phổi đến các mô và cơ quan trong cơ thể thông qua hemoglobin trong máu. Oxy là yếu tố cần thiết để sản xuất năng lượng trong tế bào. Khi cơ thể thiếu sắt, các tế bào sẽ không nhận đủ oxy để hoạt động hiệu quả, dẫn đến tình trạng mệt mỏi và yếu đuối.

Vitamin C là một loại vitamin giúp tăng cường khả năng hấp thụ sắt trong cơ thể. Khi kết hợp với các thực phẩm giàu sắt, vitamin C có thể chuyển đổi sắt không heme thành dạng dễ hấp thụ hơn cho cơ thể. Điều này giúp tối ưu hóa việc sử dụng sắt và đảm bảo cơ thể nhận đủ lượng sắt cần thiết.

Đối với trẻ em từ 1-3 tuổi, nhu cầu về kẽm mỗi ngày là khoảng 7 mg để đảm bảo sự phát triển toàn diện và duy trì chức năng miễn dịch khỏe mạnh. Cung cấp đủ kẽm trong giai đoạn này không chỉ hỗ trợ tăng trưởng mà còn giúp phát triển trí não. Do đó, các bậc phụ huynh cần chú ý đến việc cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ em để giúp chúng phát triển toàn diện và khỏe mạnh.

Các nhà khoa học đã phát hiện một mối liên kết đáng ngạc nhiên giữa vitamin D và một gen duy nhất có tên SDR42E1. Gen này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cơ thể hấp thụ vitamin D, một chất dinh dưỡng cần thiết cho xương, cơ và hệ miễn dịch. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng gen này cũng đóng vai trò mạnh mẽ trong việc phòng chống ung thư. Khi họ tắt gen này trong các tế bào ung thư, các khối u đã ngừng phát triển.

Khám phá này có thể dẫn đến các phương pháp điều trị mới nhằm ngăn chặn gen này để chống lại ung thư hoặc tăng cường nó để cải thiện sức khỏe trong các tình trạng khác như bệnh tự miễn. Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong cơ thể, được biết đến rộng rãi là một chất dinh dưỡng quan trọng, nhưng nó cũng đóng vai trò quan trọng khác. Nó là thành phần xây dựng cho calcitriol, một loại hormone giúp cơ thể hấp thụ canxi và phosphate – các khoáng chất cần thiết cho xương khỏe mạnh.

Calcitriol cũng hỗ trợ chức năng cơ và dây thần kinh khỏe mạnh, điều chỉnh sự phát triển của tế bào và đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng đúng của hệ miễn dịch. Trong một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Frontiers in Endocrinology, các nhà khoa học đã xác định gen SDR42E1 là cần thiết cho việc cơ thể hấp thụ vitamin D thông qua hệ tiêu hóa và xử lý nó tiếp theo.

Phát hiện này có thể có ý nghĩa lớn đối với các phương pháp điều trị nhắm mục tiêu, đặc biệt là trong lĩnh vực chăm sóc ung thư. Khi ngăn chặn hoặc ức chế SDR42E1, có thể ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư một cách có chọn lọc, theo Tiến sĩ Georges Nemer, giáo sư và phó dean nghiên cứu tại Đại học College of Health and Life Sciences tại Đại học Hamad Bin Khalifa ở Qatar.

Đội nghiên cứu được thúc đẩy bởi các nghiên cứu trước đó đã liên kết một đột biến cụ thể trong gen SDR42E1, nằm trên nhiễm sắc thể16, với sự thiếu hụt vitamin D. Đột biến này đã rút ngắn sản phẩm protein của gen, khiến nó không hoạt động. Để khám phá vai trò của nó sâu hơn, đội nghiên cứu đã sử dụng công nghệ chỉnh sửa gen CRISPR/Cas9 để vô hiệu hóa SDR42E1 trong một dòng tế bào ung thư đại trực tràng được gọi là HCT116.

Các tế bào này thường biểu hiện mức độ cao của SDR42E1, cho thấy rằng gen này có thể rất quan trọng đối với sự sống sót của chúng. Khi gen bị vô hiệu hóa, các tế bào ung thư không còn có thể phát triển mạnh. Hàng nghìn gen phản ứng – và khối u thu nhỏ. Khi bản sao SDR42E1 bị lỗi được đưa vào, khả năng sống sót của các tế bào ung thư giảm xuống53%. Không ít hơn4.663 gen ‘xuôi dòng’ đã thay đổi mức độ biểu hiện của chúng, cho thấy rằng SDR42E1 là một công tắc phân tử quan trọng trong nhiều phản ứng cần thiết cho sức khỏe của tế bào.

Những kết quả này cho thấy rằng ức chế gen có thể giết chết tế bào ung thư một cách có chọn lọc, trong khi để các tế bào lân cận không bị tổn thương. Một con đường hai chiều: chống ung thư hoặc tăng cường sức khỏe. Kết quả của chúng tôi mở ra các lộ trình tiềm năng mới trong ung thư học chính xác, mặc dù việc dịch thuật lâm sàng vẫn cần xác thực đáng kể và phát triển lâu dài, theo Tiến sĩ Nagham Nafiz Hendi, giáo sư tại Đại học Trung Đông ở Amman, Jordan.

Tuy nhiên, việc cắt giảm SDR42E1 không phải là ứng dụng duy nhất có thể được các nhà nghiên cứu nghĩ đến. Kết quả hiện tại cho thấy rằng SDR42E1 có thể cắt hai cách: tăng nhân tạo mức độ SDR42E1 trong các mô cục bộ thông qua công nghệ gen có thể có lợi tương tự, tận dụng các hiệu ứng sức khỏe đã biết của calcitriol. Có thể tăng cường gen giúp ích trong các bệnh khác?

Bởi vì SDR42E1 có liên quan đến chuyển hóa vitamin D, chúng tôi cũng có thể nhắm mục tiêu vào nó trong bất kỳ bệnh nào khác mà vitamin D đóng vai trò điều tiết, theo Tiến sĩ Nemer. Ví dụ, các nghiên cứu về dinh dưỡng đã chỉ ra rằng hormone này có thể giảm nguy cơ ung thư, bệnh thận và rối loạn tự miễn và trao đổi chất. Tuy nhiên, các ứng dụng rộng rãi hơn phải được thực hiện một cách thận trọng, vì ảnh hưởng lâu dài của SDR42E1 đối với sự cân bằng vitamin D vẫn cần được hiểu đầy đủ.

Tham khảo: SDR42E1 modulates vitamin D absorption and cancer pathogenesis: insights from an in vitro model, của Nagham Nafiz Hendi và Georges Nemer,27 tháng5 năm2025, Frontiers in Endocrinology. DOI:10.3389/fendo.2025.1585859