Thành phố Bandung, Indonesia, tiếp tục khẳng định vị thế là ‘Thành phố Sáng tạo’ của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) thông qua Lễ hội Batik và đồ thủ công mỹ nghệ 2025. Sự kiện này là cơ hội để giới thiệu sự đa dạng của các sản phẩm thủ công mỹ nghệ từ khắp Indonesia, bao gồm vải Batik, đồ dệt thêu, các phụ kiện dân tộc và sản phẩm của các doanh nghiệp nhỏ địa phương.

Lễ hội Indonesia Batik & Craft Festival 2025 không chỉ là một không gian giao lưu văn hóa mà còn là một nền tảng học tập và thúc đẩy nền kinh tế sáng tạo địa phương. Sự kiện này khuyến khích người dân sử dụng hàng nội địa và là cơ hội để các nghệ nhân giới thiệu những tác phẩm xuất sắc. Được tổ chức tại trung tâm thành phố Bandung trong tuần đầu tháng 8, lễ hội là một nền tảng quan trọng để các nghệ nhân và doanh nghiệp nhỏ giới thiệu sản phẩm của mình.

Ban tổ chức cho biết đây là dịp để khẳng định di sản các sản phẩm thủ công như vải Batik và đồ dệt, thêu, không chỉ có giá trị thẩm mỹ cao mà còn mang theo những dấu ấn và ý nghĩa văn hóa và triết lý. Gần 100 đơn vị tham gia lễ hội năm nay không chỉ đến từ Java mà còn từ các khu vực phía Đông như Đông Nusa Tenggara (NTT) và Palembang. Nhiều doanh nghiệp vừa, nhỏ và rất nhỏ cũng được thành phố Bandung hỗ trợ tham gia lễ hội này.

Các sản phẩm trưng bày tại lễ hội bao gồm vải dệt thủ công, nghệ thuật thêu đặc sắc, vải Batik từ các địa phương khác nhau, cũng như các phụ kiện phục vụ dệt may và trang sức được chế tác từ các nguyên liệu địa phương. Khách tham dự lễ hội có thể chiêm ngưỡng vẻ đẹp của nghề dệt thủ công từ Đông Sumba và Đông Nusa Tenggara.

Trong khuôn khổ lễ hội cũng diễn ra nhiều hoạt động như các buổi trình diễn thời trang Batik, các hội thảo, tọa đàm, giới thiệu ẩm thực… về chủ đề các sản phẩm thủ công. Lễ hội là một nền tảng quan trọng để thúc đẩy nền kinh tế sáng tạo của Indonesia và khuyến khích người dân sử dụng hàng nội địa.

Ngành thủ công mỹ nghệ Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển bền vững, nhưng cần một giải pháp quan trọng để kết hợp hài hòa giữa tinh hoa truyền thống và tư duy thiết kế hiện đại. Với hơn 1.800 làng nghề thủ công mỹ nghệ truyền thống, Việt Nam có một kho tàng di sản văn hóa khổng lồ. Tuy nhiên, sản phẩm thủ công mỹ nghệ của Việt Nam hiện nay còn đơn giản, thiếu ý tưởng thiết kế sáng tạo, chưa phù hợp với xu hướng tiêu dùng hiện đại.

Tại Diễn đàn ‘Sản phẩm thủ công mỹ nghệ Hà Nội – Cơ hội và thách thức’, các chuyên gia đã thảo luận về cách nâng cao giá trị sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam Trịnh Quốc Đạt cho biết, xuất khẩu thủ công mỹ nghệ của Việt Nam đạt khoảng 3,5 tỷ USD vào năm 2023 và mục tiêu đến năm 2025 sẽ đạt khoảng 4 tỷ USD. Tuy nhiên, theo Chủ tịch Hội đồng cố vấn Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ làng nghề Hà Nội Vũ Hy Thiều, phần lớn sản phẩm thủ công mỹ nghệ của Việt Nam còn đơn giản, thiếu ý tưởng thiết kế sáng tạo, chưa phù hợp với xu hướng tiêu dùng hiện đại. Ông cũng chỉ ra một loạt điểm yếu của các nghề thủ công Việt Nam về thẩm mỹ, thiết kế, thiếu hiểu biết về thị trường, giải pháp kỹ thuật mới…

Để khắc phục những hạn chế này, PGS.TS. Đặng Mai Anh, Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp, nhấn mạnh, xác định xu hướng thiết kế mẫu mã sản phẩm là một trong những hướng đi quan trọng để nâng cao giá trị sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt Nam. Các xu hướng thiết kế toàn cầu như tính bền vững, thân thiện với môi trường, kết hợp kỹ thuật truyền thống với yếu tố hiện đại, tôn vinh văn hóa truyền thống và cá nhân hóa… sẽ là kim chỉ nam cho sự phát triển của ngành.

Hà Thị Vinh cho rằng, để làng nghề thủ công mỹ nghệ tăng tốc phát triển và đổi mới sáng tạo hơn nữa, cần xây dựng các trung tâm thiết kế, đổi mới sáng tạo chuyên ngành, từ đó tạo ra những ý tưởng độc đáo, khác biệt, giúp làng nghề nâng cao giá trị sản phẩm. PGS.TS. Đặng Mai Anh cũng đề xuất cần có các chương trình đào tạo kép, kết hợp truyền nghề với đào tạo thiết kế, kinh doanh, truyền thông và chuyển đổi số.

Các chuyên gia cũng chỉ ra rằng, sự hỗ trợ từ các tổ chức, doanh nghiệp và các cơ quan chức năng và việc hợp tác giữa các trường đại học với các làng nghề sẽ giúp hình thành môi trường học tập và sáng tạo năng động, khuyến khích khởi nghiệp sáng tạo tại làng nghề thông qua các cuộc thi thiết kế, chương trình ươm mầm doanh nghiệp trẻ… Sự kết hợp hài hòa giữa kỹ thuật tinh xảo của nghệ nhân và tư duy thiết kế hiện đại chính là con đường bứt phá cho thủ công mỹ nghệ Việt Nam.

Khi đó, mỗi sản phẩm thủ công sẽ không chỉ là món quà lưu niệm, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật, một câu chuyện văn hóa, một đại sứ của Việt Nam vươn ra thế giới. Việc cần làm lúc này là truyền cảm hứng từ bối cảnh Việt Nam đến góc nhìn toàn cầu . Các ý tưởng sáng tạo sẽ đem đến một làn gió mới mẻ cho nghệ nhân Việt, hướng tới tiếp nhận tinh hoa kỹ thuật mới để hoàn thiện kỹ năng truyền thống trên điểm tựa của nền văn hóa hơn 4.000 năm tuổi.

Hàng nghìn sản phẩm OCOP (mỗi xã một sản phẩm) từ hơn 200 đơn vị trên cả nước sẽ được trưng bày và giới thiệu tại Hoàng thành Thăng Long vào cuối tuần này. Sự kiện này nằm trong khuôn khổ chương trình cấp quốc gia về xúc tiến thương mại do Bộ Công Thương tổ chức, với tên gọi VIETNAM OCOPEX2025.

Chiều ngày 1 tháng 8, chương trình đã được khai mạc chính thức. VIETNAM OCOPEX2025 quy mô lớn với 300 gian hàng của hơn 200 đơn vị trưng bày hàng nghìn mặt hàng đạt chứng nhận OCOP đến từ 34 tỉnh, thành cả nước. Các sản phẩm trưng bày bao gồm chè, cà phê, hạt điều, các sản phẩm thủ công mỹ nghệ, dược liệu, trầm hương, tinh dầu, tinh bột nghệ, các loại nông sản và thực phẩm chế biến, tổ yến, và các sản phẩm làm đẹp.

Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, trong hội chợ này, TP sẽ trưng bày gian hàng xúc tiến xuất khẩu OCOP với hơn 20 doanh nghiệp. Các sản phẩm được lựa chọn kỹ lưỡng, vừa đảm bảo chất lượng cao, vừa chú trọng đến mẫu mã bao bì, câu chuyện sản phẩm và khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.

Hà Nội hiện là địa phương dẫn đầu cả nước về các sản phẩm OCOP với 3.317 sản phẩm, trong đó có 6 sản phẩm 5 sao, 22 sản phẩm tiềm năng 5 sao, 1.571 sản phẩm 4 sao và 1.718 sản phẩm 3 sao. Sản phẩm OCOP được TP xác định không chỉ là sản phẩm nông thôn, mà còn là sản phẩm văn hóa, là cầu nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa bản sắc và hội nhập.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho rằng, việc các doanh nghiệp Việt Nam ngày càng hướng tới các sản phẩm theo tiêu chuẩn OCOP, đã tác động tích cực đến phát triển kinh tế nông thôn, góp phần chuyển đổi từ sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ sang sản xuất theo hướng liên kết chuỗi giá trị, theo tiêu chuẩn, quy chuẩn, có truy xuất nguồn gốc và theo nhu cầu thị trường.

Tính đến tháng 7 năm 2025, cả nước đã có 17.068 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên, của 9.195 chủ thể OCOP. Trong đó có 126 sản phẩm được công nhận OCOP 5 sao cấp quốc gia. Đến nay, nhiều sản phẩm OCOP đã đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm; có mẫu mã, bao bì đa dạng và thân thiện với môi trường, phù hợp yêu cầu của thị trường.

Tổ chức hội chợ VIETNAM OCOPEX2025 nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, chủ thể OCOP Việt Nam giới thiệu, quảng bá sản phẩm, tìm kiếm đối tác và phát triển thị trường cả trong nước và quốc tế.