Ngày 3-8, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Lào Cai đã chính thức khởi tố vụ án hình sự và khởi tố bị can đối với Nguyễn Bá Nguyên, nguyên chủ tịch UBND phường Sa Pả (thị xã Sa Pa cũ, tỉnh Lào Cai), về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Quyết định này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quá trình điều tra vụ việc liên quan đến việc quản lý và sử dụng ngân sách tại phường Sa Pả.

Trước đó, vào tháng 8-2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thị xã Sa Pa đã khởi tố vụ án hình sự và khởi tố bị can đối với Trịnh Thị Hương, công chức Tài chính – Kế toán UBND phường Sa Pả, về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Quá trình điều tra cho thấy, Trịnh Thị Hương đã lập khống hồ sơ tạm ứng và xác định khối lượng thi công công trình làm đường nông thôn mới tại phường Sa Pả để rút tiền ngân sách Nhà nước với tổng số tiền lên đến 2 tỉ 730 triệu đồng.

Sau một quá trình điều tra nghiêm túc và thu thập đầy đủ chứng cứ, ngày 1-8, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Lào Cai đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự và quyết định khởi tố bị can đối với Trịnh Thị Hương về tội Tham ô tài sản. Cùng với đó, cơ quan điều tra cũng bổ sung quyết định khởi tố bị can đối với Nguyễn Bá Nguyên về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Việc khởi tố bị can đối với Nguyễn Bá Nguyên và Trịnh Thị Hương cho thấy sự nghiêm minh của pháp luật trong việc xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, đặc biệt là trong lĩnh vực quản lý tài chính và thi hành công vụ.

Những hành vi vi phạm pháp luật của Trịnh Thị Hương và Nguyễn Bá Nguyên đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến việc quản lý và sử dụng ngân sách tại phường Sa Pả. Việc khởi tố và điều tra các vụ việc này không chỉ nhằm mục đích xử lý những cá nhân vi phạm mà còn góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng ngân sách nhà nước. Đồng thời, đây cũng là thông điệp mạnh mẽ về việc tăng cường giám sát và kiểm tra trong hoạt động công vụ, nhằm đảm bảo sự minh bạch và trách nhiệm trong việc quản lý tài chính công.

…

Trường hợp của ông Trần Văn Tâm, Hiệu trưởng Trường THCS Tam Giang Tây, tỉnh Cà Mau, đang thu hút sự quan tâm của dư luận. Ông Tâm bị cáo buộc dùng hóa đơn khống quyết toán tiền mua vật liệu làm thiết bị cho trường, gây thiệt hại 10,7 triệu đồng. Dù vậy, nhiều chuyên gia luật và cựu thẩm phán cho rằng việc tuyên phạt 7 năm tù là thiếu nhân văn và cần xem xét lại.

Ông Tâm bị tạm giam gần một năm và hiện đang kháng cáo. Theo một cựu thẩm phán Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP HCM, hành vi của ông Tâm có dấu hiệu phạm tội, nhưng cần điều tra lại và làm rõ nhiều yếu tố còn thiếu sót. Bà cho rằng bản án phúc thẩm đã xác định chưa có căn cứ vững chắc buộc tội ông Tâm.

Trong khi đó, luật sư Nguyễn Thành Công, Công ty Luật TNHH Đông Phương Luật, cho rằng việc tính toán chính xác giá trị tài sản bị chiếm đoạt có yếu tố đặc biệt quan trọng. Số tiền bị cáo buộc chỉ hơn 10 triệu đồng, trong khi ông Tâm khẳng định đã dùng vào hoạt động khác phục vụ cho nhà trường chứ không chiếm hưởng cá nhân.

Nhiều người cho rằng ông Tâm là người chịu khó, có trách nhiệm với công việc, gia đình và xã hội. Do đó, cần phải xem xét lại vụ việc và áp dụng một cách tiếp cận nhân văn hơn.

Luật sư Nguyễn Hữu Thế Trạch, Đoàn luật sư TP HCM, cho rằng việc các cơ quan tố tụng cấp sơ thẩm xử lý hình sự và phạt ông Tâm trong vụ án này là quá nặng, chưa toàn diện và thiếu căn cứ vững chắc. Bản án sơ thẩm chưa đánh giá đúng tính chất, mức độ vi phạm, không xét đến các tình tiết giảm nhẹ, bối cảnh của hành vi sai phạm.

Ông Trạch viện dẫn khoản 2 Điều 8 Bộ luật Hình sự quy định nếu hành vi có dấu hiệu tội phạm nhưng không gây nguy hiểm đáng kể cho xã hội thì có thể xử lý bằng biện pháp hành chính, thay vì hình sự hóa. Như vậy, theo ông, pháp luật là nguyên tắc nhưng khi áp dụng vào thực tiễn phải xét đến bối cảnh, mục đích, động cơ, tránh tuyệt đối hình sự hóa.

Việc tạm giam ông Tâm gần một năm khi các yếu tố tư lợi và hậu quả thiệt hại chưa rõ ràng là quá nặng, tiềm ẩn nguy cơ làm tổn hại nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm, sự nghiệp và tâm lý của một người thầy và gia đình của ông.

Hiện tại, vụ việc của ông Tâm vẫn đang được tiếp tục xem xét và hy vọng rằng các cơ quan chức năng sẽ có một quyết định công bằng và nhân văn hơn đối với ông.