Ngành logistics Việt Nam đang đối mặt với thách thức chuyển đổi xanh trong bối cảnh tăng trưởng nhanh chóng. Với tốc độ tăng trưởng trung bình 14-16%/năm, cao gần gấp đôi so với tốc độ tăng GDP, ngành logistics đang trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, vẫn đang gặp khó khăn trong việc áp dụng các giải pháp thân thiện môi trường.

Theo ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), yêu cầu về chuyển đổi số và chuyển đổi xanh đã dần được các doanh nghiệp nhận thức, nhưng việc thực thi trên thực tế còn hạn chế. Ông Đặng Vũ Thành, Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA), cho biết, chuyển đổi xanh không còn là xu hướng, mà đã và đang hiện diện trong từng hoạt động hàng ngày của doanh nghiệp logistics trên toàn cầu. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp logistics, đặc biệt là nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm đến 95%, vẫn đang loay hoay với bài toán vốn, công nghệ và thực thi chính sách.

Chuyển đổi xanh không thể chỉ trông chờ từ phía doanh nghiệp, mà cần có sự điều phối mạnh mẽ từ Nhà nước. TS Đỗ Thiên Anh Tuấn, Giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, cho biết, điểm nghẽn đầu tiên là vấn đề “tiền đâu?”. Trong khi 95-97% doanh nghiệp logistics là doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), thì thị trường tài chính xanh ở Việt Nam lại còn rất non trẻ. Tính đến giữa năm nay, quy mô tài chính xanh chỉ chiếm 4,35% tổng tín dụng, thấp hơn nhiều so với mức tối thiểu 10% như kỳ vọng.

Các chuyên gia đều thống nhất rằng cần có sự chung tay của cả hệ thống, từ cơ quan quản lý, ngân hàng, đến chính sách tài khóa và tiền tệ hỗ trợ chuyển đổi xanh rõ ràng, minh bạch và có thể đo lường. Nhà nước cần sớm tích hợp chính sách ưu đãi thuế, trợ cấp cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh, đưa trạm sạc, kho xanh, logistics thông minh vào quy hoạch đầu tư công. Từ góc độ chính sách, các chuyên gia cho rằng, không thể có phát triển xanh nếu không có dòng vốn xanh. Và để có dòng vốn đó, cần sự chung tay của cả hệ thống, từ cơ quan quản lý, ngân hàng, đến chính sách tài khóa và tiền tệ hỗ trợ chuyển đổi xanh rõ ràng, minh bạch và có thể đo lường.

Ông Hải cho biết, Bộ Công Thương đang tích cực phối hợp với các bộ, ngành liên quan để xây dựng và triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp logistics trong chuyển đổi xanh. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng cần tích cực đầu tư vào công nghệ, đổi mới sáng tạo để nâng cao hiệu quả hoạt động, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Để biết thêm thông tin về chuyển đổi xanh trong ngành logistics và các giải pháp thân thiện môi trường, vui lòng truy cập Tạp chí Kinh tế.

Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang có cơ hội để xây dựng các Trung tâm tài chính quốc tế với mô hình chuyên biệt, tập trung vào các lĩnh vực có lợi thế cạnh tranh và xu thế toàn cầu. Tại Hội thảo khoa học “Trung tâm tài chính quốc tế – Động lực tăng trưởng cho Việt Nam” do Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh tổ chức, các chuyên gia đã đưa ra ba phân khúc phù hợp nhất cho các Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam trong giai đoạn đầu.

Ba phân khúc được đề xuất bao gồm công nghệ tài chính (fintech), tài chính xanh và dịch vụ quản lý tài sản cho nhóm khách hàng siêu giàu (HNWIs). Việt Nam hiện là thị trường fintech có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) đạt 38% trong giai đoạn 2018-2023. Tuy nhiên, để phát triển lĩnh vực này, cần có khu vực công nghệ tài chính đặc thù, đi kèm với nền tảng định danh điện tử, dữ liệu mở và chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo tài chính.

Về tài chính xanh, Việt Nam cần tới 370 tỷ USD cho các mục tiêu khí hậu từ nay đến 2040. Các chuyên gia đề xuất TP. Hồ Chí Minh cần xây dựng một “Trung tâm tài chính xanh” với chức năng xếp hạng ESG, phát hành và giám sát trái phiếu xanh, đồng thời ban hành bộ tiêu chuẩn ESG quốc gia để thu hút vốn quốc tế và tránh tình trạng “greenwashing”.

Về quản lý tài sản, thị trường này tại Việt Nam có tiềm năng rất lớn và cần cải cách nhiều công cụ quản lý, pháp lý để khai phá. Với hơn 7.100 cá nhân sở hữu tài sản trên 1 triệu USD và hơn 210 người có tài sản từ 30 triệu USD trở lên, Việt Nam cần đẩy mạnh đào tạo chuyên gia theo chuẩn quốc tế để phát triển thị trường này một cách bài bản.

Rút kinh nghiệm từ những mô hình thành công trên thế giới, các chuyên gia cho rằng một Trung tâm tài chính quốc tế không nhất thiết phải ôm đồm mọi chức năng, nhưng nhất định phải có bản sắc rõ nét và năng lực cạnh tranh khác biệt. Ba phân khúc gồm fintech, tài chính xanh và quản lý tài sản không chỉ phản ánh xu thế tài chính toàn cầu mà còn phù hợp với nhu cầu nội tại và tiềm năng sẵn có của Việt Nam.

Như vậy, Việt Nam có thể tận dụng những cơ hội này để xây dựng các Trung tâm tài chính quốc tế với mô hình chuyên biệt, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao vị thế của đất nước trên trường quốc tế. Việc tập trung vào các lĩnh vực có lợi thế cạnh tranh và xu thế toàn cầu sẽ giúp Việt Nam trở thành một điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư và doanh nghiệp trên toàn thế giới.

Để biết thêm thông tin về các Trung tâm tài chính quốc tế và xu hướng tài chính toàn cầu, vui lòng truy cập https://www.worldfinance.com/ và https://www.investopedia.com/ .