Ở độ tuổi 30, chưa kết hôn, sự nghiệp đang thăng hoa, nhưng đồng hồ sinh học của phụ nữ không chờ đợi ai. Đây là thực tế đã và đang diễn ra với nhiều người phụ nữ hiện đại. Việc trữ đông trứng hiện nay đang trở thành một dạng ‘bảo hiểm sinh sản’ cho phụ nữ, giúp họ bảo vệ và giữ lại cơ hội làm mẹ trong tương lai.

Khi nhắc đến trữ đông trứng, nhiều người thường đặt ra câu hỏi về tính cần thiết và hiệu quả của phương pháp này. Liệu trữ đông trứng có thực sự giúp giữ lại cơ hội làm mẹ trong tương lai? Và liệu nó có đáng để đầu tư một phần của tuổi trẻ vào việc ‘để dành trứng’ như một biện pháp dự phòng?

Trước hết, cần hiểu rằng trữ đông trứng là quá trình lấy trứng từ buồng trứng, sau đó đông lạnh và bảo quản để sử dụng trong tương lai. Phương pháp này đã được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản, đặc biệt là với những cặp vợ chồng gặp khó khăn khi có con.

Đối với phụ nữ, việc trữ đông trứng có thể mang lại nhiều lợi ích. Thứ nhất, nó giúp bảo vệ cơ hội làm mẹ khi còn trẻ và khỏe mạnh. Thứ hai, nó cung cấp một giải pháp dự phòng trong trường hợp phụ nữ gặp vấn đề về sức khỏe sinh sản hoặc phải trải qua các điều trị y tế có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng trữ đông trứng không phải là một giải pháp đảm bảo thành công. Tỷ lệ sống của trứng sau khi rã đông và thụ thai thành công còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm chất lượng trứng ban đầu, kỹ thuật đông lạnh và bảo quản, cũng như độ tuổi của người phụ nữ khi thực hiện quá trình trữ đông.

Ngoài ra, việc trữ đông trứng cũng liên quan đến một số rủi ro và hạn chế. Quá trình lấy trứng có thể gây ra một số tác dụng phụ, và không phải tất cả trứng đông lạnh đều có thể sống sót sau quá trình rã đông. Hơn nữa, chi phí cho việc trữ đông trứng và các thủ tục liên quan có thể khá cao, khiến nhiều người e ngại.

Trước những thông tin và quan điểm khác nhau về trữ đông trứng, phụ nữ cần tìm hiểu kỹ và cân nhắc các yếu tố trước khi quyết định. Điều quan trọng là phải hiểu rõ về quy trình, rủi ro, và tỷ lệ thành công của phương pháp này. Tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế cũng là bước quan trọng không thể thiếu.

Cuối cùng, liệu trữ đông trứng có đáng để đầu tư một phần của tuổi trẻ vào việc ‘để dành trứng’ như một biện pháp dự phòng? Câu trả lời phụ thuộc vào từng cá nhân và hoàn cảnh cụ thể của mỗi người. Điều quan trọng là mỗi người phải có thông tin đầy đủ và được tư vấn từ chuyên gia để đưa ra quyết định phù hợp nhất với mình.

Xu hướng kết hôn và sinh con muộn ngày càng trở nên phổ biến trong số phụ nữ Việt Nam, dẫn đến những thách thức mới về sức khỏe sinh sản. Để giải quyết vấn đề này, công nghệ y học hiện đại đã cung cấp một giải pháp đáng kể: trữ trứng. Phương pháp này cho phép phụ nữ duy trì cơ hội làm mẹ dù họ sinh con muộn.

Theo số liệu thống kê mới nhất từ Tổng cục Thống kê, tuổi kết hôn trung bình của phụ nữ Việt Nam đã tăng lên 25,3 vào năm 2024. Đặc biệt, tại TP.HCM, con số này thậm chí đã vượt qua mức 27 tuổi. Được cho là do nhiều yếu tố như áp lực công việc, tài chính, học tập và các vấn đề xã hội khác, xu hướng này đang làm dấy lên những quan ngại về sức khỏe sinh sản của phụ nữ.

Các chuyên gia y tế nhấn mạnh rằng quy luật sinh học không thể thay đổi và tuổi sinh sản của phụ nữ bị chi phối bởi dự trữ buồng trứng – một yếu tố hữu hạn và suy giảm không thể phục hồi. Để giảm thiểu rủi ro, các bác sĩ khuyến cáo rằng phụ nữ nên sinh con đầu tiên trước 30 tuổi và con thứ hai trước 33 tuổi.

Nhằm giúp phụ nữ chủ động hơn trong việc lên kế hoạch cho sức khỏe sinh sản, giải pháp trữ trứng đã được đưa ra. Trữ trứng được xem như cách ‘đóng băng tuổi sinh học’, cho phép phụ nữ lưu giữ trứng khi còn trẻ để đảm bảo chất lượng tốt cho việc sử dụng sau này. Quá trình trữ trứng bao gồm việc lấy trứng khi buồng trứng hoạt động tốt và bảo quản chúng trong nitơ lỏng ở nhiệt độ -196°C. Khi sẵn sàng sinh con, phụ nữ có thể sử dụng chính trứng đã trữ để thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm.

Một trong những ưu điểm lớn của phương pháp trữ trứng là bảo tồn khả năng sinh sản và giảm nguy cơ sảy thai hay dị tật thai nhi. Về chi phí, một chu kỳ trữ trứng thường mất khoảng 50–60 triệu đồng, kèm theo 4–5 triệu đồng/năm phí lưu trữ. So sánh với chi phí điều trị vô sinh sau này, đây được xem là một mức đầu tư hợp lý.

Các bác sĩ cũng khuyên phụ nữ nên kiểm tra sức khỏe sinh sản sớm, ngay cả khi chưa có kế hoạch sinh con. Việc đánh giá dự trữ buồng trứng sẽ giúp xác định có cần thiết phải trữ trứng hay không và thời điểm nào phù hợp nhất cho việc này.

Có thể thấy, với sự hỗ trợ của công nghệ y học hiện đại, phụ nữ ngày nay có thêm nhiều lựa chọn để lên kế hoạch và bảo vệ sức khỏe sinh sản của mình. Từ đó, họ có thể yên tâm hơn trong việc xây dựng sự nghiệp và cuộc sống cá nhân mà không phải lo lắng về những rủi ro khi sinh con muộn.

Từ ngày 1/10/2025, Nghị định 207/2025/NĐ-CP sẽ chính thức có hiệu lực, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quyền sinh sản của phụ nữ độc thân tại Việt Nam. Theo quy định mới, phụ nữ độc thân sẽ có quyền tiếp cận kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, bao gồm thụ tinh trong ống nghiệm, nếu có nhu cầu và nguyện vọng chính đáng.

Trước đây, theo Nghị định 10/2015/NĐ-CP, phụ nữ độc thân chỉ được phép thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Tuy nhiên, với quy định mới này, họ sẽ không cần phải có lý do y tế để thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản. Thay vào đó, họ có quyền chủ động quyết định việc sinh con mà không bị ràng buộc bởi các lý do y tế.

Nghị định 207 mở rộng quyền chủ động làm mẹ, phù hợp hơn với xu hướng xã hội hiện đại và nhu cầu cá nhân của phụ nữ độc thân. Theo quy định mới, kỹ thuật hỗ trợ sinh sản sẽ được áp dụng cho các cặp vợ chồng vô sinh có chỉ định y tế hoặc phụ nữ không có quan hệ hôn nhân hợp pháp nhưng mong muốn sinh con.

Nghị định cũng quy định các điều kiện chặt chẽ đối với việc hiến tinh trùng, noãn, phôi. Việc hiến và sử dụng phải được thực hiện tại các cơ sở được cấp phép lưu giữ và chỉ được sử dụng cho một người hoặc một cặp vợ chồng.

Bên cạnh đó, Nghị định cũng quy định nhiều điều kiện chặt chẽ để thực hiện mang thai hộ. Các cơ sở y tế được phép thực hiện phải có ít nhất 2 năm kinh nghiệm trong kỹ thuật thụ tinh ống nghiệm và tối thiểu 500 chu kỳ thụ tinh mỗi năm trong 2 năm gần nhất.

Nghị định cũng quy định rõ hồ sơ và quy trình mang thai hộ. Cặp vợ chồng vô sinh muốn nhờ mang thai hộ cần nộp hồ sơ tại cơ sở y tế được cấp phép, bao gồm đơn đề nghị được thực hiện kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo, bản xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú của bên mang thai hộ hoặc bên nhờ mang thai hộ, giấy tờ chứng minh người mang thai hộ đã từng sinh con và thỏa thuận về mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.

Trẻ sinh ra theo hình thức này cũng được pháp luật công nhận và bảo vệ quyền lợi như mọi trẻ em khác.

Thông tin chi tiết về Nghị định 207/2025/NĐ-CP có thể được tìm thấy tại https://www.chiakhoaluat.vn/ hoặc các nguồn tin cậy khác.

Nâng cao chất lượng dân số là một mục tiêu quan trọng không chỉ của ngành Y tế mà còn là chiến lược phát triển lâu dài của đất nước. Trong đó, bên cạnh việc chăm sóc sức khỏe sinh sản, các tiến bộ trong hỗ trợ sinh sản, đặc biệt là phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm, đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc mang lại cơ hội làm cha, làm mẹ cho hàng triệu cặp vợ chồng gặp khó khăn về vấn đề hiếm muộn.

Điều này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng dân số mà còn thể hiện sự quan tâm của xã hội tới vấn đề sức khỏe sinh sản và hạnh phúc của các gia đình. Với sự phát triển của công nghệ hỗ trợ sinh sản, nhiều cặp vợ chồng đã có thể vượt qua khó khăn về vấn đề hiếm muộn và xây dựng cuộc sống gia đình trọn vẹn. Bên cạnh đó, việc áp dụng các phương pháp hỗ trợ sinh sản hiện đại cũng giúp giảm thiểu rủi ro và tăng cường khả năng thành công trong việc mang thai.

Các chuyên gia y tế cho rằng, nâng cao chất lượng dân số là một quá trình đa chiều, đòi hỏi sự tham gia và phối hợp của nhiều ngành, nhiều cấp. Bên cạnh các giải pháp về y tế, cần có các chính sách và chương trình hỗ trợ phù hợp để giúp các cặp vợ chồng gặp khó khăn về vấn đề hiếm muộn có thể tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ sinh sản.

Để biết thêm thông tin về các dịch vụ hỗ trợ sinh sản, bạn có thể truy cập vào trang web Tổ chức Y tế Thế giới hoặc Hội Sản khoa và vô sinh thế giới để tìm hiểu thêm.

Chị Linh, 35 tuổi, đã trải qua 8 năm hiếm muộn do tinh trùng dị dạng của chồng. Sau khi thực hiện phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh (IVF Tâm Anh TP.HCM), chị Linh đã đậu thai và hạ sinh con gái khỏe mạnh nặng hơn 3kg vào giữa tháng 7.

Chị Linh từng phẫu thuật bóc u buồng trứng bên trái vào năm 15 tuổi. Khi kết hôn, chị mong con nhưng 5 năm không có tin vui. Khám ở 2 bệnh viện, chị được chẩn đoán dự trữ buồng trứng giảm nhẹ so với chỉ số trung bình ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, chồng bị tinh trùng yếu và dị dạng.

Sau đó, vợ chồng chị Linh không điều trị và tiếp tục chờ đợi, nhưng thêm 3 năm không có tin vui. Tháng 2/2024, họ đến khám tại IVF Tâm Anh TP.HCM. Chồng chị Linh được xét nghiệm tinh dịch đồ, ghi nhận tỷ lệ tinh trùng dị dạng không có phần đầu acrosome lên đến 100%. Đây là một túi nhỏ, nằm ở phần đầu của tinh trùng, chứa các enzyme phân giải protein; thiếu phần này khiến tinh trùng không thể phá vỡ lớp màng bảo vệ của trứng dẫn đến không thể thụ thai tự nhiên.

Với tình trạng của vợ chồng chị Linh, nếu áp dụng phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), tỷ lệ thành công càng thấp hơn so với mức trung bình. Vợ chồng chị quyết định thụ tinh ống nghiệm để có con.

Chị Linh được dùng thuốc kích thích buồng trứng với phác đồ phù hợp. Bác sĩ chọc hút thu được 6 noãn (trứng) trưởng thành, thụ tinh trong ống nghiệm thu được 3 phôi ngày 5 chất lượng tốt. Các bác sĩ xây dựng phác đồ chuẩn bị niêm mạc tử cung đủ điều kiện, chuyển phôi giúp chị Linh đậu thai và hạ sinh con gái khỏe mạnh.

Theo ThS.BS.CKII Dương Quang Huy, Trưởng Đơn vị Nam học, Trung tâm IVF Tâm Anh TP.HCM, tinh trùng dị dạng là hiện tượng khá phổ biến ở nam giới. Trong mẫu tinh dịch sau xuất tinh của nam giới khỏe mạnh thường có một tỷ lệ tinh trùng dị dạng nhất định. Thông thường tỷ lệ tinh trùng có hình dạng bình thường từ 4-10% vẫn có khả năng thụ thai. Trường hợp tinh trùng dị dạng vượt ngưỡng 96% có thể ảnh hưởng khả năng sinh sản và cần điều trị hỗ trợ sinh sản.

Tình trạng này do nhiều nguyên nhân như nam giới suy giảm hormone sinh dục (testosterone) dẫn đến hoạt động sản xuất tinh trùng bị trục trặc, gây bất thường trong tế bào tinh trùng. Nam giới thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, nhiệt độ cao, kim loại nặng, chất độc hại (thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu,…) có thể khiến tinh binh bị biến đổi hình thái.

Trường hợp mắc các bệnh lý sinh dục nam, viêm nhiễm… cũng có thể dẫn đến tinh trùng dị dạng. Ngoài ra, việc ăn uống thiếu dưỡng chất, lối sống thiếu khoa học, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia và các chất kích thích… cũng gây ảnh hưởng xấu đến quá trình sản xuất tinh trùng và nội tiết tố nam.

Bác sĩ Huy khuyến cáo, nam giới nên chủ động khám sức khỏe sinh sản định kỳ. Trường hợp chưa kết hôn nhưng thường xuyên làm việc trong môi trường tiếp xúc với hóa chất độc hại, tia xạ, hoặc có các bất thường ở hệ thống cơ quan sinh sản nên trữ đông tinh trùng bảo tồn khả năng sinh sản. Vợ chồng kết hôn, quan hệ tình dục đều đặn nhưng một năm không có thai nên đến khám và điều trị sớm giúp sớm có con và tiết kiệm chi phí.

Tinh dịch, tinh trùng, nước xuất tinh, chất xuất tinh, dịch xuất tinh… là những thuật ngữ thường được sử dụng để mô tả những gì được tiết ra từ dương vật khi cương cứng. Mặc dù một số thuật ngữ này có thể được sử dụng thay thế cho nhau, nhưng chúng không hoàn toàn giống nhau.

Tinh trùng là tế bào sinh sản (tinh dục) của nam giới. Từ ‘tinh trùng’ có thể dùng để chỉ một tế bào tinh trùng (spermatozoon) hoặc nhiều tế bào tinh trùng (spermatozoa). Tinh trùng là những tế bào nhỏ với thân hình oval và đuôi dài, đo chỉ 1/20 mm chiều dài và có thể được nhìn thấy bằng kính hiển vi.

Tinh trùng được sản xuất ở hai tinh hoàn (tinh nang). Tinh hoàn là tuyến nằm trong bìu da (túi da dưới nơi dương vật gắn vào cơ thể). Tinh hoàn bắt đầu sản xuất tinh trùng ở tuổi dậy thì, sau đó tiếp tục sản xuất trong suốt cuộc đời, bắt đầu giảm dần từ khoảng tuổi 40. Mỗi ngày, tinh hoàn sản xuất khoảng 200 triệu tinh trùng.

Để phát triển, tinh trùng cần một phạm vi nhiệt độ từ 34-35 độ C, thấp hơn nhiệt độ cơ thể thông thường (thường từ 36 đến 37 độ C). Đó là lý do tại sao tinh hoàn nằm trong bìu da mát mẻ hơn thay vì ở trong bụng hoặc xương chậu.

Mỗi tinh trùng mang các nhiễm sắc thể, được cấu thành từ DNA và gen. Khi một tế bào tinh trùng thụ tinh với một tế bào sinh sản nữ (noãn hoặc trứng), thông tin di truyền của tinh trùng và noãn kết hợp với nhau để hình thành một phôi.

Tinh dịch là hỗn hợp của tinh trùng và dịch xuất tinh với nhau. Từ tiếng Latin ‘semen’ có nghĩa là ‘hạt giống’ từ ‘serere’, ‘gieo hạt’. Tinh dịch chỉ tồn tại bên ngoài cơ thể vì tinh trùng và dịch xuất tinh chỉ kết hợp tại thời điểm xuất tinh.

Dịch xuất tinh được tạo ra trong các tuyến sinh dục. Đó là các túi tinh và tuyến tiền liệt, nằm ngay sau và dưới bàng quang. Túi tinh sản xuất một chất đặc, dạng gel. Nó làm đông đặc tinh trùng ngay sau khi xuất tinh và cung cấp năng lượng (fructose) cho tinh trùng để tồn tại trong hành trình.

Chất lỏng này có tính kiềm – ngược lại với tính axit – bảo vệ tinh trùng trong môi trường âm đạo axit. Tuyến tiền liệt tiết ra một chất lỏng loãng, màu trắng sữa với các axit làm loãng tinh dịch. Điều này giúp tinh trùng tách ra khỏi cục đặc ban đầu để chúng có thể đi qua cổ tử cung và tử cung đến ống dẫn trứng.

Tuyến tiền liệt cũng cung cấp kẽm, điều cần thiết cho sự sống của tinh trùng. Khi xuất tinh, chất lỏng và tinh trùng được tiết vào niệu đạo, ống hẹp chạy qua dương vật và cũng vận chuyển nước tiểu. Tại thời điểm này, chúng kết hợp thành tinh dịch.

Tinh dịch bao gồm khoảng 10% tinh trùng và 90% chất lỏng từ túi tinh và tuyến tiền liệt. Điều gì xảy ra sau khi xuất tinh? Khi xuất tinh thường sản xuất từ 1,5 đến 5 ml tinh dịch, và mỗi ml chứa từ 15 đến 200 triệu tinh trùng.

Nếu tinh dịch được xuất vào âm đạo, tinh trùng phải đi khoảng 15 cm để đến ống dẫn trứng, nơi thường xuyên thụ tinh. Những tinh trùng nhanh nhất và khỏe mạnh nhất đi qua quãng đường này – khoảng 3.000 lần chiều dài cơ thể – chỉ trong 30 phút.

Đối với một người có chiều cao trung bình, điều này tương đương với việc bơi khoảng 5 km trong nửa giờ. Điều đó có nghĩa là tinh trùng có thể bơi nhanh gấp đôi kỷ lục thế giới hiện tại cho một cuộc đua bơi 5 km trong nước mở.

‘Nước xuất tinh’ có chứa tinh trùng không? Một dương vật cương cứng và kích thích có thể tiết ra tới 4 ml chất xuất tinh (pre-ejaculate), hoàn toàn khác với tinh dịch. Chất xuất tinh được sản xuất bởi các tuyến khác – tuyến bulbourethral nhỏ nằm ngay dưới tuyến tiền liệt.

Đó là một chất lỏng dạng nhầy giúp bôi trơn và rửa trôi niệu đạo trong dương vật. Về mặt lý thuyết, chất xuất tinh không chứa tinh trùng. Tuy nhiên, một nghiên cứu nhỏ đã phát hiện ra rằng chất xuất tinh của khoảng 40% đàn ông được nghiên cứu có chứa tinh trùng, mặc dù với số lượng rất nhỏ.

Nguy cơ mang thai từ chất xuất tinh rất thấp – nhưng không bằng không. Tinh dịch có thể nói gì về sức khỏe tổng thể của bạn? Tinh dịch thường có màu kem trắng hoặc xám nhạt. Nó thường có mùi amoniac hoặc tẩy nhẹ, do pH kiềm.

Tuy nhiên, màu sắc, độ đặc và mùi của nó có thể thay đổi giữa các cá nhân và thậm chí trong các ngày khác nhau đối với cùng một người. Nếu tinh dịch có mùi khó chịu, có thể đó là dấu hiệu của nhiễm trùng và nên được kiểm tra bởi bác sĩ.

Tránh thai và vô sinh. Cắt ống dẫn tinh là một hình thức tránh thai nam. Điều này liên quan đến việc cắt hai ống dẫn tinh – ống dẫn tinh từ tinh hoàn đến niệu đạo. Sau khi cắt ống dẫn tinh, xuất tinh sẽ sản xuất một chút ít tinh dịch hơn và sẽ không chứa tinh trùng.

Các thử nghiệm lâm sàng cũng đã bắt đầu cho một loại thuốc tránh thai nam tiềm năng mới ngăn chặn sản xuất tinh trùng trong tinh hoàn. Căng thẳng oxy hóa – sự mất cân bằng của quá nhiều hóa chất gây hại và không đủ chất chống oxy hóa – có tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh trùng và mạnh mẽ góp phần gây vô sinh nam.

Tổ chức Y tế Thế giới đã công bố một loạt các giá trị cho thể tích tinh dịch và số lượng tinh trùng, nồng độ, chuyển động và cấu trúc trong số những người nam giới sinh sản. Tuy nhiên, số lượng tinh trùng thấp không phải lúc nào cũng có nghĩa là khả năng sinh sản thấp hơn.

Để giữ cho tinh trùng khỏe mạnh, nên ăn uống lành mạnh giàu chất chống oxy hóa, tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng khỏe mạnh và không hút thuốc, sử dụng ma túy hoặc uống quá nhiều rượu.