Sản xuất châu Á suy giảm trong tháng 7 do nhu cầu toàn cầu giảm và tình trạng bất ổn liên quan đến thuế quan của Mỹ đã ảnh hưởng đến tâm lý doanh nghiệp. Các khảo sát khu vực tư nhân công bố ngày 1/8 cho thấy triển vọng phục hồi vốn mong manh của khu vực đang bị đe dọa.

Hoạt động sản xuất tại Nhật Bản và Hàn Quốc, hai cường quốc xuất khẩu của châu Á, đã suy giảm trong tháng 7. Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) của Nhật Bản giảm từ 50,1 trong tháng 6 xuống còn 48,9 trong tháng 7. Hàn Quốc cũng ghi nhận tháng thứ sáu liên tiếp suy giảm hoạt động sản xuất, với chỉ số PMI giảm từ 48,7 trong tháng 6 xuống còn 48.

Trung Quốc, một trong những nền kinh tế lớn nhất châu Á, cũng chứng kiến hoạt động sản xuất giảm trong tháng 7. Chỉ số PMI của Trung Quốc giảm từ 50,4 trong tháng 6 xuống còn 49,5 trong tháng 7, thấp hơn dự báo 50,4 của các nhà phân tích.

Các nhà phân tích nhận định rằng tình trạng bất ổn liên quan đến thuế quan của Mỹ đã ảnh hưởng đến tâm lý doanh nghiệp và làm lu mờ triển vọng phục hồi của khu vực. Tuy nhiên, một số nhà phân tích cũng cho rằng những thỏa thuận thương mại gần đây giữa Mỹ và một số nước châu Á có thể giúp cải thiện niềm tin của khách hàng và thúc đẩy doanh số trong những tháng tới.

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp áp đặt thuế quan mới đối với hàng hóa nhập khẩu của nhiều nền kinh tế. Động thái này được đưa ra nhằm đối phó với tình trạng thâm hụt thương mại kéo dài của Mỹ. Sắc lệnh mới áp đặt thuế quan từ 10% đến 41% đối với hàng hóa nhập khẩu của nhiều nền kinh tế, bao gồm Đài Loan, Ấn Độ, Nam Phi và Thụy Sĩ. Các biện pháp thuế quan sẽ có hiệu lực từ 0 giờ 1 phút sáng 7/8 (giờ miền Đông nước Mỹ).

Tình hình thương mại toàn cầu đang trở nên phức tạp và nhiều doanh nghiệp đang phải đối mặt với những thách thức lớn. Việc Mỹ áp đặt thuế quan mới đối với hàng hóa nhập khẩu có thể làm trầm trọng thêm tình trạng thâm hụt thương mại và ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế toàn cầu.

Bốn tháng sau khi Tổng thống Donald Trump công bố chính sách thuế quan đối ứng, kinh tế thế giới đã cho thấy sự kiên cường đáng kinh ngạc. Trái ngược với dự báo về một sự sụt giảm mạnh, các ngành thương mại, sản xuất và các yếu tố quan trọng khác của nền kinh tế toàn cầu vẫn duy trì ổn định và không rơi vào tình trạng suy thoái.

Theo số liệu từ ngân hàng JPMorgan, nền kinh tế thế giới vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng 2,4% hàng năm trong nửa đầu năm nay, tương đương với xu hướng tăng trưởng trong dài hạn. Sự kiên cường của nền kinh tế toàn cầu trước tình trạng bất ổn cực độ này là nhờ vào khả năng thích nghi và tìm ra giải pháp ứng phó ngắn hạn của các doanh nghiệp và hộ gia đình Mỹ trong khi chờ đợi sự rõ ràng về chính sách thuế quan sau cùng của Mỹ.

Các nhà sản xuất trên toàn cầu đã đẩy nhanh hoạt động mua hàng và điều chỉnh chiến lược xuất khẩu hàng hóa đến Mỹ thông qua các quốc gia thứ ba chịu mức thuế thấp hơn. Phần lớn các hộ gia đình và doanh nghiệp Mỹ vẫn tiếp tục chi tiêu và đầu tư, bất chấp sự bất ổn liên quan đến chính sách thuế quan. Thị trường chứng khoán ở cả hai bờ Đại Tây Dương đã phục hồi lên mức cao kỷ lục, đồng thời dự báo tăng trưởng của châu Âu đến châu Á đang được nâng lên.

Theo phân tích của ngân hàng Goldman Sachs, đầu tư, việc làm trong lĩnh vực sản xuất, chi tiêu và hoạt động kinh tế tổng thể trên toàn cầu đều được duy trì ở mức ổn định. Nhiều chính phủ, bao gồm Mỹ và Đức, cũng đang thực hiện chi tiêu ngân sách mạnh mẽ, giúp củng cố niềm tin của doanh nghiệp. “Có vẻ như sự bất ổn thuế quan đang ảnh hưởng ít hơn đến hoạt động kinh tế so với những gì chúng ta nghĩ”, Isabel Schnabel, thành viên hội đồng điều hành của Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB), nhận xét.

Một số chuyên gia cho rằng, thuế quan đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đa dạng hóa hoạt động sản xuất tại các thị trường xuất khẩu chính. EBM Papst, một nhà sản xuất máy quạt của Đức, đang có kế hoạch xây dựng nhà máy thứ ba tại Mỹ để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Sự dịch chuyển này cho thấy các doanh nghiệp đang ứng phó với chính sách thuế quan bằng cách tối ưu hóa hoạt động sản xuất và phân phối.

Thương mại vẫn sôi động với khối lượng thương mại hàng hóa toàn cầu tăng 5,3% trong ba tháng đầu năm nay so với cùng kỳ năm trước. Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) dự báo thương mại hàng hóa toàn cầu trong năm nay tăng trưởng 0,1%, thay vì giảm 0,2% như dự báo trước đây. Tại châu Âu, ngành sản xuất tiếp tục cải thiện trong những tháng vừa qua, với các chỉ số dự báo về đơn hàng xuất khẩu mới và sản lượng tương lai đều tăng lên mức cao nhất trong ba năm.

Ngay cả ở Trung Quốc, sự hỗn loạn thuế quan trong vài tháng qua cũng không gây thiệt hại nhiều như lo ngại. Xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ giảm khoảng 10% trong năm tháng đầu năm nay so với cùng kỳ năm trước do thuế quan ảnh hưởng đến thương mại trực tiếp giữa hai siêu cường kinh tế. Tuy nhiên, tổng kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc vẫn tăng 6% nhờ lượng hàng xuất khẩu sang châu Á, châu Âu và châu Phi tăng.

Tại Mỹ, giá trị tài sản ròng của các hộ gia đình vẫn ở mức cao theo tiêu chuẩn lịch sử, cho phép người tiêu dùng Mỹ tiếp tục chi tiêu bất chấp giá cả tăng cao. Một số nhà xuất khẩu sang Hoa Kỳ đã chuyển một phần chi phí thuế quan cho khách hàng của họ. Các nhà nhập khẩu phô mai đã xoay sở để bù đắp một phần tác động bằng cách nhập thêm hàng tồn kho trước khi thuế quan có hiệu lực. Theo dữ liệu của Cục Thống kê dân số Mỹ, kim ngạch nhập khẩu của Mỹ từ châu Âu đã tăng 37% trong năm tháng đầu năm so với cùng kỳ năm trước.

Biên lợi nhuận cao của các doanh nghiệp Mỹ cho phép họ có thể gánh chịu một số chi phí tăng thêm từ thuế quan. “Do đó, tác động tiêu cực của thuế quan đối với điều kiện thị trường lao động và tăng trưởng kinh tế có thể bị hạn chế hơn”, Susan M. Collins, Chủ tịch Ngân hàng dự trữ liên bang khu vực Boston, nhận xét. Với những tín hiệu tích cực từ nền kinh tế toàn cầu, có thể thấy rằng các doanh nghiệp và hộ gia đình đang ứng phó linh hoạt với chính sách thuế quan, tạo ra một bức tranh kinh tế hứa hẹn cho thời gian tới.