Một nhóm phụ nữ quyền lực và giàu có tại Thung lũng Silicon đã tập hợp để thảo luận về một chủ đề nóng: tối ưu hóa khả năng sinh sản và cách công nghệ có thể định hình thế hệ con cái của họ. Sự kiện này đã thu hút sự quan tâm lớn từ giới truyền thông và công chúng, đặc biệt khi nó liên quan đến các công ty công nghệ hàng đầu như Neuralink và Orchid Health.

Trong số những người tham gia có Shivon Zilis, giám đốc cấp cao của Neuralink, công ty công nghệ chip não của Elon Musk. Cô cũng là người đã bí mật sinh con cho vị tỷ phú này. Câu chuyện về buổi tối tập trung quanh chủ đề thai sản và tối ưu hóa khả năng sinh sản đã gây sốt trong giới công nghệ.

Một trong những công ty đang dẫn đầu trong lĩnh vực này là Orchid Health, một startup tại San Francisco. Họ chuyên về sàng lọc phôi thai ở cấp độ chưa từng có, hứa hẹn phát hiện hàng nghìn bệnh tiềm ẩn trong tương lai. Điều này cho phép các bậc cha mẹ tương lai ‘lên kế hoạch’ cho con cái của mình với lượng thông tin di truyền mà trước đây chỉ là giấc mơ.

Công nghệ của Orchid Health đi xa hơn các xét nghiệm di truyền truyền thống, vốn chỉ tập trung vào các đột biến gene đơn lẻ hiếm gặp. Bằng cách giải trình tự toàn bộ bộ gene khổng lồ ba tỷ cặp bazơ từ chỉ 5 tế bào của phôi, công ty tuyên bố có thể sàng lọc hơn 1.200 tình trạng bệnh lý đơn gene.

Đáng chú ý hơn, Orchid Health còn áp dụng một thuật toán độc quyền để tạo ra ‘điểm số rủi ro đa gene’. Chỉ số này được cho là có thể đo lường khuynh hướng di truyền của trẻ đối với các bệnh phức tạp như rối loạn lưỡng cực, ung thư, Alzheimer, béo phì, thậm chí tâm thần phân liệt.

Tuy nhiên, công nghệ này cũng gây tranh cãi khi một số nhà phê bình cho rằng hệ thống chấm điểm đa gene của công ty này đang hướng đến một hình thức ưu sinh học đương đại. Điều này có thể tạo điều kiện cho một thế giới mà người giàu có vươn xa hơn nữa với trí thông minh siêu việt và sức khỏe vượt trội ngay từ khi sinh ra, qua đó phân hóa giàu nghèo ngay từ khi mới sinh ra.

Sáng lập Orchid Health, Noor Siddiqui, cho biết công ty chỉ giúp đỡ những bậc cha mẹ tương lai – những người e ngại việc sinh con vì các rối loạn di truyền tiềm ẩn. Bên cạnh đó, giải pháp của công ty chỉ ‘sàng lọc khuyết tật trí tuệ, không đưa ra dự đoán hay can thiệp về trí thông minh’.

Mặc dù vậy, nhiều chuyên gia vẫn có những nghi ngại nghiêm trọng về việc sàng lọc phôi thai thông qua phương pháp chấm điểm rủi ro đa gene. Việc những startup này xuất hiện được kỳ vọng giúp giá dịch vụ ngày càng rẻ, tiếp cận càng nhiều đối tượng người dùng hơn thay vì chỉ giới giàu có hiện tại.

Một trường hợp gian dối tài chính nghiêm trọng đã được phát hiện tại Thượng Hải, Trung Quốc, liên quan đến một thủ quỹ của công ty dịch vụ hoa và làm vườn. Wang Jing, 41 tuổi, đã bị phát hiện biển thủ số tiền lên tới gần 62 tỷ đồng trong vòng 6 năm. Sự việc này đã gây ra sự chấn động và đặt ra nhiều câu hỏi về việc quản lý tài chính của công ty cũng như vai trò giám sát của người lãnh đạo.

Wang Jing làm việc cho một công ty do cô Xu thành lập vào năm 2018. Cô được giao nhiệm vụ kiểm soát hệ thống ngân hàng trực tuyến của công ty và đã lợi dụng quyền truy cập này để chuyển tiền của công ty vào tài khoản cá nhân. Sau đó, cô sử dụng số tiền này cho lối sống xa hoa, bao gồm cả việc phẫu thuật thẩm mỹ và đầu tư vào hàng xa xỉ. Mặc dù lương tháng của Wang chỉ khoảng 29 triệu đồng, nhưng cô đã biển thủ tổng cộng gần 62 tỷ đồng trong 6 năm, với khoản biển thủ lớn nhất lên đến 109 – 145 triệu đồng mỗi lần.

Wang đã sử dụng tiền của công ty để phẫu thuật thẩm mỹ 4 lần mỗi năm, mỗi lần tiêu tốn khoảng 1 tỷ đồng. Cô cũng xây dựng hình ảnh “phú bà” trên mạng xã hội và chi khoảng 7,2 tỷ đồng mỗi năm cho hàng xa xỉ, bao gồm cả việc mua vòng tay kim cương và túi xách da cá sấu. Bên cạnh đó, Wang cũng thường xuyên đánh bạc tại các sòng bạc ở Ma Cao và đã chi 10,9 tỷ đồng cho thú chơi này. Khi bị phát hiện, Wang đã thừa nhận rằng động cơ duy nhất của cô khi làm việc là chuyển tiền của công ty vào tài khoản riêng để chi tiêu xa xỉ.

Sự việc vỡ lở vào tháng 7/2024 khi cơ quan thuế bất ngờ kiểm tra công ty và phát hiện ra sự khác biệt giữa hoạt động thực tế và tờ khai thuế. Viện Kiểm sát Nhân dân quận Trường Ninh ở Thượng Hải đã truy tố Wang về tội tham ô và lừa đảo. Vụ án vẫn đang được điều tra.

Cộng đồng mạng đã tỏ ra ngạc nhiên và bất ngờ trước việc Wang dễ dàng biển thủ số tiền quá lớn. Nhiều người đặt câu hỏi về việc quản lý tài chính của công ty và vai trò của người lãnh đạo. Một số người cũng tỏ ra cảm thông với Wang, nhưng cũng nhấn mạnh rằng cô sẽ phải đối mặt với hậu quả của hành động của mình.

Các chuyên gia tài chính cho rằng, trường hợp của Wang Jing là một ví dụ điển hình về việc kiểm soát nội bộ yếu kém trong các công ty. Để phòng ngừa những trường hợp tương tự, các công ty cần thiết phải thực hiện các biện pháp kiểm soát nội bộ chặt chẽ hơn, bao gồm việc phân quyền và giám sát các giao dịch tài chính.

Một số chuyên gia pháp lý cũng cho rằng, trường hợp của Wang Jing có thể sẽ dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng đối với bị can. Nếu bị kết tội, Wang Jing có thể sẽ phải đối mặt với mức án tù và phải bồi thường số tiền đã biển thủ cho công ty.

Cuối cùng, vụ việc này đã làm dấy lên một cuộc thảo luận rộng rãi về việc phòng ngừa tham ô trong các doanh nghiệp. Để ngăn chặn những trường hợp tương tự, các công ty cần thiết phải xây dựng một môi trường làm việc minh bạch và có đạo đức, cũng như thực hiện các biện pháp kiểm soát nội bộ hiệu quả hơn.