Mi-80, mẫu trực thăng đa năng thế hệ mới của Nga, đang thu hút sự chú ý toàn cầu với những tính năng vượt trội và tiềm năng chiến lược trong lĩnh vực hàng không quân sự. Được trang bị khả năng tải trọng lên tới 14 tấn, buồng lái số hóa và tính năng bay bán tự động, Mi-80 không chỉ là một phương tiện vận tải và chiến đấu hiện đại mà còn đại diện cho tham vọng của Nga trong việc mở ra kỷ nguyên mới cho không quân.

Mi-80 được coi là “người kế nhiệm” của dòng trực thăng Mi-8/17 – một trong những mẫu trực thăng thành công nhất trong lịch sử hàng không thế giới. Sự ra đời của Mi-80 bắt nguồn từ nhu cầu hiện đại hóa ngành công nghiệp hàng không Nga và thay thế dòng trực thăng Mi-8/17 đã cũ. Trong bối cảnh các lệnh trừng phạt quốc tế đang gây ra nhiều thách thức, Nga kỳ vọng dự án này sẽ giúp họ duy trì khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế và đáp ứng nhu cầu nội địa.

Một trong những điểm nổi bật của Mi-80 là việc ứng dụng nhiều công nghệ hiện đại. Trực thăng này sở hữu cánh quạt chính được làm từ vật liệu composite, giúp giảm trọng lượng và tiếng ồn. Buồng lái của Mi-80 được số hóa hoàn toàn, tích hợp hệ thống bay tự động cho cả ngày và đêm, tương thích với kính nhìn đêm. Máy cũng được trang bị động cơ cải tiến với công suất cao hơn, giúp tăng khả năng tải trọng và phạm vi hoạt động.

Mục tiêu của chương trình trực thăng Mi-80 là thống nhất dây chuyền sản xuất để giảm chi phí và tăng tính hiệu quả. Dự kiến hoàn thành trước năm 2030, Mi-80 không chỉ đại diện cho một bước tiến trong công nghệ hàng không mà còn mang ý nghĩa chiến lược đối với Nga trong việc củng cố vị thế trên thị trường xuất khẩu vũ khí và hiện đại hóa lực lượng không quân.

Mi-80 cũng có thể được tích hợp các tính năng vũ khí tiên tiến và hệ thống tác chiến điện tử để tăng cường khả năng chiến đấu. Với khả năng tải trọng lớn, trực thăng này có thể chở theo nhiều loại vũ khí, bao gồm tên lửa không đối đất, bom và rocket. Bên cạnh đó, Mi-80 có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, từ vận tải quân sự đến tìm kiếm cứu nạn và hỗ trợ y tế.

Trước những thách thức mà ngành công nghiệp hàng không Nga đang phải đối mặt, việc hoàn thành dự án đúng thời hạn sẽ là một thử thách lớn. Tuy vậy, nếu thành công, Mi-80 có thể trở thành một biểu tượng cho sự phục hồi và phát triển của ngành công nghiệp hàng không Nga, cũng như khẳng định vị thế của Nga trên thị trường vũ khí quốc tế.

Hiện tại, thông tin chi tiết về tiến độ và hiệu suất của dự án Mi-80 vẫn đang được theo dõi sát sao bởi các chuyên gia và nhà phân tích quốc tế. Mọi diễn biến liên quan đến dự án này sẽ có ý nghĩa quan trọng trong việc định hình tương lai của ngành hàng không quân sự Nga và toàn cầu.

Sau vụ rơi máy bay của Air India vào ngày 12/6, khiến 241 người thiệt mạng, các nhà điều tra đang xem xét kỹ lưỡng hồ sơ y tế của cơ trưởng Sumeet Sabharwal, người điều khiển chuyến bay Air India 171 gặp nạn. Báo cáo ban đầu cho thấy các công tắc điều khiển nhiên liệu đã bị tắt ngay sau khi máy bay cất cánh, dẫn đến mất lực đẩy và rơi xuống khu dân cư ở Ahmedabad. Thông tin về việc cơ trưởng Sabharwal từng nghỉ phép vì lý do tang chế và có dấu hiệu trầm cảm đã làm dấy lên câu hỏi về sức khỏe tâm lý của phi công.

Đây không phải là trường hợp duy nhất trong ngành hàng không, khi nhiều thảm kịch đã xảy ra do nguyên nhân khủng hoảng tâm thần của phi công. Vào năm 2015, vụ Germanwings đã khiến 150 người thiệt mạng khi cơ phó Andreas Lubitz cố tình khóa cửa buồng lái, điều khiển máy bay lao vào núi tại Pháp. Kết quả điều tra cho thấy Lubitz từng bị trầm cảm nặng và đã che giấu bệnh, cũng như tìm kiếm thông tin về cơ chế khóa buồng lái.

Một giả thuyết tương tự về vụ tự sát của cơ trưởng cũng được đặt ra trong vụ mất tích của chuyến bay MH370 vào năm 2014. Cựu Thủ tướng Australia Tony Abbott đã cho biết vào năm 2020 rằng các quan chức Malaysia từ sớm đã tin rằng đây là một vụ “giết người do tự sát”. Cuộc tìm kiếm chiếc máy bay đã bị đình chỉ vào tháng 1/2017 sau khi không tìm thấy dấu vết nào trong vùng tìm kiếm rộng 46.000 dặm vuông.

Ngoài ra, một vụ tai nạn vào năm 2013 của hãng hàng không Mozambique cũng được xác định là do cơ trưởng cố tình điều khiển máy bay rơi xuống đất, sau khi nhốt cơ phó bên ngoài buồng lái. Những trường hợp này cho thấy rằng sức khỏe tâm lý của phi công là một yếu tố quan trọng trong an toàn hàng không.

Theo dữ liệu do Bloomberg công bố vào năm 2022, nếu tính riêng các vụ tai nạn do phi công tự sát, có thể là nguyên nhân tử vong lớn thứ hai trong các vụ rơi máy bay phương Tây từ năm 2012. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng ngành hàng không vẫn chưa có biện pháp đầy đủ để xử lý vấn đề này.

Phi công bắt buộc phải trải qua kiểm tra sức khỏe định kỳ, nhưng nhiều người tránh né vì sợ mất giấy phép bay. Một nghiên cứu vào năm 2022 cho thấy hơn 56% phi công Mỹ từng né tránh việc khám sức khỏe vì lo ngại ảnh hưởng đến công việc. Trong khi đó, việc phát hiện sớm các dấu hiệu rối loạn tâm thần vẫn phụ thuộc chủ yếu vào khai báo tự nguyện.

Chuyên gia hàng không Marc Atherton nhận định: “Ngành hàng không toàn cầu có hệ thống quản lý rủi ro rất tốt về kỹ thuật và vận hành, nhưng lại thiếu chiến lược rõ ràng cho sức khỏe tâm thần – yếu tố sống còn trong an toàn bay”. Tổ chức IPAAC – liên minh quốc tế hỗ trợ đồng nghiệp ngành hàng không – cũng cho rằng sức khỏe tinh thần nên được xem là một phần cấu thành an toàn bay.

Họ kêu gọi mở rộng các chương trình hỗ trợ ẩn danh giữa các nhân viên cùng ngành để giúp phát hiện và can thiệp sớm. Sau thảm kịch Germanwings, một số đề xuất cải tiến thiết kế cửa buồng lái nhằm tránh việc một phi công cố ý nhốt người còn lại bên ngoài đã được đưa ra. Tuy nhiên, giới chức cảnh báo rằng thay đổi này có thể làm tăng nguy cơ bị xâm nhập buồng lái từ bên ngoài.

Năm 2023, Hội Hàng không Hoàng gia Anh (RAeS) công bố báo cáo cảnh báo rằng dù ngành hàng không đã có nỗ lực hỗ trợ nhân viên đối mặt với vấn đề tâm lý, nhưng vẫn thiếu hệ thống quản lý rủi ro tâm thần hiệu quả ngay từ đầu. “Đã có nhiều tiến bộ toàn cầu trong lĩnh vực này”, ông Dave Fielding – Chủ tịch IPAAC chia sẻ. “Nhưng tất cả vẫn đang ở giai đoạn sơ khai và cần tiếp tục nỗ lực mạnh mẽ hơn”, ông nói.