Ngày 31/7, trong chương trình talk show “Khi cuộc đời cho ta quả dứa”, thuộc Diễn đàn Chuyển đổi xanh và Ngày hội tái chế 2025, ba doanh nghiệp Việt Nam gồm Fuwa Biotech, Faslink và Liên Thành đã giới thiệu những sản phẩm sáng tạo từ quả dứa. Những sản phẩm này không chỉ thể hiện sự đổi mới mà còn là minh chứng cho việc có thể tạo ra giá trị từ những điều nhỏ nhất.

Tại Thanh Hóa, vùng trồng dứa lớn nhất cả nước, phần lớn lõi quả dứa thường được xuất khẩu, trong khi vỏ dứa bị bỏ đi với số lượng lớn. Ông Lê Huy Hoàng, nhà sáng lập Fuwa Biotech, đã phát hiện ra vỏ dứa có thể được lên men để tạo ra enzyme khử mùi tự nhiên. Từ đó, ông đã phát triển các sản phẩm tẩy rửa sinh học, không chỉ an toàn cho sức khỏe mà còn thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, ông Hoàng cũng thừa nhận rằng sản phẩm từ thiên nhiên thường có giá thành cao hơn so với hàng công nghiệp, trong khi người tiêu dùng vẫn còn dè dặt vì chưa hiểu rõ quy trình sản xuất.

Ông Hoàng chia sẻ rằng giai đoạn đầu, công ty gặp khó khăn khi tiếp cận các cửa hàng và nhà phân phối. Tuy nhiên, ông tin rằng khách hàng sẽ dần thay đổi thói quen tiêu dùng, hướng đến lối sống xanh và bền vững hơn. Sự kiên nhẫn và giáo dục khách hàng về lợi ích của sản phẩm thân thiện môi trường là chìa khóa cho sự thành công của doanh nghiệp.

Không chỉ phần vỏ, lá dứa cũng được tận dụng để tạo nên giá trị mới. Bà Nguyễn Bích Diền, Phó Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Kết Nối Thời Trang Faslink, cho biết rằng công ty đã hợp tác với các hợp tác xã và chuyên gia để xử lý lá dứa, tách sợi và dệt thành vải. Từ đó, dòng sản phẩm Pina Lina ra đời, mang đậm bản sắc Việt, thân thiện với môi trường và đã được giới thiệu tại nhiều thị trường quốc tế.

Theo bà Diền, ngành dệt may Việt Nam vẫn phụ thuộc phần lớn vào nguyên liệu nhập khẩu. Do đó, tận dụng phụ phẩm nông nghiệp không chỉ giải quyết vấn đề nguyên liệu mà còn góp phần thúc đẩy thời trang xanh. Việc sử dụng lá dứa để sản xuất vải không chỉ giảm thiểu lãng phí mà còn giúp giảm thiểu tác động môi trường của ngành dệt may.

Ở một hướng đi khác, Liên Thành – thương hiệu nước mắm lâu đời từ năm 1902 – đã tìm cách phát triển nước mắm chay từ dứa. Bà Hoàng Thị Kim Châu, Giám đốc Công ty Cổ phần Thủy Hải Sản Liên Thành, cho biết rằng ý tưởng này xuất phát từ thực tế nguồn cá cơm ngày càng khan hiếm và người tiêu dùng quan tâm hơn đến sức khỏe trong giai đoạn 2006-2007.

Dù vậy, khi đưa ra thị trường, doanh nghiệp gặp nhiều định kiến. “Nghe nước mắm chay, nhiều người e ngại. Chúng tôi phải cần thời gian xin giấy chứng nhận và quảng bá để khách hàng biết và tin”, bà Châu cho hay. Việc thay đổi nhận thức của người tiêu dùng về sản phẩm mới đòi hỏi sự kiên nhẫn và chiến lược truyền thông hiệu quả.

Nhà báo Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam chất lượng cao, nhận xét rằng thiên nhiên có sẵn nhưng không hề dễ tính. Theo bà, muốn tận dụng, doanh nghiệp phải học hỏi, kiên trì và đầu tư công nghệ. Việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất không chỉ giúp tăng hiệu suất mà còn giúp giảm thiểu tác động môi trường.

Ông Lê Huy Hoàng ví khởi nghiệp xanh như quả dứa, bên ngoài gai góc, chông gai nhưng nếu kiên trì mài giũa, sẽ đến được phần lõi ngọt ngào. Quả dứa có thể mang đến vị ngọt lẫn vị chua. Vấn đề là doanh nghiệp có đủ tầm nhìn và bản lĩnh để biến điều bình dị thành giá trị bền vững hay không. Phát triển bền vững không còn là lựa chọn mà là “giấy thông hành” để bước vào các chuỗi cung ứng toàn cầu, nơi tiêu chuẩn môi trường ngày càng khắt khe và đòi hỏi các doanh nghiệp phải thích ứng.

Cuối cùng, ông Hoàng nhấn mạnh rằng biên lợi nhuận trong tương lai không chỉ đến từ sản xuất, mà từ đổi mới sáng tạo và tư duy tuần hoàn. Khi thế giới “xanh hóa”, doanh nghiệp Việt chỉ có hai lựa chọn, thích ứng hoặc bị bỏ lại và sự thích ứng có thể bắt đầu từ một chi tiết nhỏ như vỏ dứa. Việc các doanh nghiệp tận dụng phụ phẩm nông nghiệp để tạo ra sản phẩm mới không chỉ góp phần bảo vệ môi trường mà còn mở ra cơ hội kinh doanh mới trong bối cảnh toàn cầu hướng tới phát triển bền vững.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã yêu cầu TP.HCM và vùng Đông Nam Bộ tiếp tục rà soát và hoàn thiện thể chế liên quan đến việc triển khai Nghị quyết 98 và phát triển vùng Đông Nam Bộ. Mục tiêu là đưa TP.HCM vươn ra thế giới và trở thành ‘siêu đô thị’ lớn nhất của Việt Nam.

Trong hội nghị lần thứ 6 Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ và Phiên họp lần thứ 4 Ban chỉ đạo triển khai Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM, Thủ tướng đã giao Văn phòng Chính phủ phối hợp với Bộ Tài chính và UBND TP.HCM, Đồng Nai, Tây Ninh hoàn thiện và trình ban hành thông báo Kết luận phiên họp.

Thủ tướng đã đặt ra 5 nhiệm vụ chung cho TP.HCM và vùng Đông Nam Bộ, bao gồm việc rà soát lại thể chế liên quan việc triển khai Nghị quyết 98 và phát triển vùng Đông Nam Bộ. Bộ Tài chính sẽ chủ trì, cùng các địa phương rà soát và cập nhật quy hoạch phù hợp với việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp tỉnh và định hướng phân vùng kinh tế – xã hội mới.

TP.HCM được yêu cầu đi đầu trong chuyển đổi số, phát triển và ứng dụng khoa học và công nghệ, thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và phát triển đô thị thông minh. TP cũng cần đi đầu trong thu hút đầu tư các ngành công nghiệp cao, công nghệ xanh gắn với phát triển bền vững.

Với vùng Đông Nam Bộ, Thủ tướng đề nghị vùng đi đầu trong đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Về Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ, Thủ tướng yêu cầu thời gian tới, Hội đồng cần kiện toàn bộ máy tổ chức; nghiên cứu xây dựng và trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết mới hoặc Kết luận về phát triển vùng Đông Nam Bộ.

Năm nay, TP.HCM đặt mục tiêu tăng trưởng GRDP đạt 8,5%, trong đó 6 tháng cuối năm phấn đấu đạt 10,3%. Vùng Đông Nam Bộ có diện tích trên 28.000 km2; dân số gần 21 triệu người; mật độ dân số 749 người/km2; quy mô GRDP trên 150 tỷ USD.

GRDP của vùng Đông Nam Bộ ước đạt 7% trong 6 tháng đầu năm nay. Quy mô GRDP hơn 1,1 triệu tỷ đồng, đứng đầu các vùng kinh tế. Tổng thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn vùng là 431.500 tỷ đồng. Xuất khẩu đạt 115,7 tỷ USD.

TP.HCM (mới) được hình thành trên cơ sở sáp nhập TP.HCM, Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, trở thành ‘siêu đô thị’ lớn nhất của Việt Nam. Trong nửa đầu năm, GRDP của TP.HCM ước tăng gần 7%. Thu hút vốn đầu tư nước ngoài 7 tháng đạt gần 5 tỷ USD (+18%). Giải ngân vốn đầu tư công đạt 55.913 tỷ đồng.

Thông tin từ Chính phủ Việt Nam cho biết, những mục tiêu và nhiệm vụ trên sẽ được triển khai trong thời gian tới. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có thông tin chính thức về kế hoạch thực hiện.

Đề xuất xây dựng và trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết mới hoặc Kết luận về phát triển vùng Đông Nam Bộ là một bước quan trọng nhằm hoàn thiện thể chế và cơ chế chính sách cho vùng.