Trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ blockchain và tài sản số, Việt Nam cũng đang tích cực hòa nhập vào xu hướng này. Với hơn 27 triệu người sở hữu tài sản mã hóa, Việt Nam hiện là quốc gia có tỷ lệ người dân sở hữu tài sản mã hóa cao nhất châu Á. Minh chứng cho sự quan tâm ngày càng tăng đối với công nghệ blockchain và tài sản số là sự kiện GM Việt Nam 2025 – một sự kiện blockchain, tài sản số và công nghệ đầu tư hàng đầu châu Á, đã diễn ra gần đây tại Hà Nội.

Sự kiện này đã thu hút hơn 20.000 người tham dự và quy tụ hơn 200 diễn giả hàng đầu trong nước và thế giới. Sự tham gia đông đảo của các chuyên gia và người đam mê tài sản số thể hiện sự quan tâm và kỳ vọng lớn vào tiềm năng của công nghệ blockchain và tài sản số tại Việt Nam. Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội đầu tư và phát triển, thị trường tài sản số cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro mà các nhà đầu tư và doanh nghiệp cần phải lưu ý.

Thống kê từ Chainalysis cho thấy, từ năm 2020 đến tháng 2 năm nay, thế giới đã ghi nhận 657 vụ tấn công vào hệ thống blockchain, gây thiệt hại lên tới 12,8 tỷ USD. Những con số này là lời cảnh tỉnh cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp và cả các cơ quan quản lý về tầm quan trọng của việc xây dựng một thị trường tài sản số minh bạch và an toàn tại Việt Nam. Việc bảo vệ người dùng, bảo vệ dữ liệu và đảm bảo an ninh mạng trở thành những yêu cầu cấp thiết để phát triển thị trường tài sản số một cách bền vững.

Các chuyên gia nhận định rằng, để biến tài sản số thành lợi thế cạnh tranh và hút vốn, Việt Nam cần dựa vào nguồn nhân lực trẻ tương lai của các trung tâm tài chính. Lớp trẻ đang phát triển và sở hữu nhiều tiềm năng trong lĩnh vực này đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển và đổi mới sáng tạo. Sự hỗ trợ từ các doanh nghiệp và tổ chức quốc tế cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phát triển thị trường tài sản số tại Việt Nam.

Nhiều doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực blockchain và tài sản số đã có mặt tại Việt Nam, như MEXC, BingX, Aptos Labs, và Kyros Ventures. Họ đang tích cực hỗ trợ và tài trợ cho các dự án và doanh nghiệp Việt Nam, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm và công nghệ để giúp Việt Nam xây dựng một thị trường tài sản số an toàn và minh bạch.

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, ông Phạm Quang Dũng, nhấn mạnh rằng chuyển đổi số chỉ có thể thành công nếu đi kèm với năng lực bảo vệ dữ liệu, bảo vệ người dùng và bảo vệ chủ quyền số. Những nỗ lực xây dựng sàn giao dịch hay đổi mới sáng tạo sẽ không thể đi xa nếu thiếu một lớp bảo vệ tin cậy. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc xây dựng một hệ thống bảo vệ và quy định chặt chẽ để đảm bảo sự an toàn cho thị trường tài sản số.

Trong tương lai, Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý và cơ chế sandbox để hỗ trợ sự phát triển của thị trường tài sản số. Đồng thời, các doanh nghiệp và người dùng cũng cần phải cùng nhau xây dựng và tuân thủ các nguyên tắc chung cho một nền kinh tế số an toàn và minh bạch. Việc hợp tác và đồng hành giữa các bên sẽ góp phần tạo nên một thị trường tài sản số phát triển bền vững và an toàn tại Việt Nam.

Thế giới đang chứng kiến một sự chuyển dịch chiến lược toàn cầu khi các quốc gia tìm kiếm giải pháp thay thế cho hạ tầng công nghệ phương Tây. Những sự kiện gần đây ở Ukraine và Trung Đông đã cho thấy các quốc gia đang tìm kiếm cách thức mới để đảm bảo an ninh và chủ quyền số của mình.

Cuộc tấn công của Israel vào Iran với sự hỗ trợ của Mỹ đã cho thấy các phương thức triển khai thiết bị bay không người lái và hoạt động xâm nhập mới. Tuy nhiên, nó cũng phơi bày những điểm yếu công nghệ nghiêm trọng, đặc biệt là trong lĩnh vực định vị vệ tinh toàn cầu GPS. Trong 12 ngày diễn ra xung đột, Iran và các tàu hoạt động tại khu vực vùng Vịnh liên tục gặp tình trạng nhiễu loạn tín hiệu định vị vệ tinh toàn cầu GPS.

Tình trạng này đã khiến giới chức Iran lo ngại và chính phủ nước này đã bắt đầu tìm kiếm giải pháp thay thế. Iran đang xem xét chuyển sang sử dụng hệ thống định vị vệ tinh của Trung Quốc, còn gọi là Bắc Đẩu. Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Iran, ông Ehsan Chitsaz, cho biết chính phủ đang lên kế hoạch chuyển đổi các lĩnh vực vận tải, nông nghiệp và internet sang sử dụng hệ thống định vị của Trung Quốc.

Động thái này không chỉ là một biện pháp đối phó tình thế, mà còn là biểu hiện rõ ràng của một sự chuyển dịch chiến lược sâu rộng trên toàn cầu. Phương Tây, đặc biệt là Mỹ, đã nắm thế thống trị hạ tầng công nghệ thế giới trong hàng thập kỷ. Tuy nhiên, sự lệ thuộc này có thể nhanh chóng trở thành điểm yếu.

Kể từ năm 2013, các vụ rò rỉ thông tin và điều tra báo chí đã cho thấy nhiều công nghệ phương Tây bị lạm dụng cho các hoạt động giám sát và thu thập dữ liệu trên quy mô toàn cầu. Điều này khiến nhiều chính phủ lo ngại và tìm kiếm giải pháp thay thế.

Việc Iran cân nhắc chuyển sang Bắc Đẩu gửi đi một thông điệp rõ ràng: Kỷ nguyên của sự phụ thuộc vào hạ tầng công nghệ do Mỹ kiểm soát đang dần kết thúc. Các quốc gia không còn muốn phó thác năng lực quốc phòng và chủ quyền số của mình cho mạng lưới vệ tinh do Mỹ điều hành.

Sự chuyển dịch này cũng thúc đẩy sự ra đời của hàng loạt hệ thống định vị quốc gia và khu vực như Galileo của châu Âu hay GLONASS của Nga. Tất cả đều nhằm giành lại phần nào quyền kiểm soát chủ quyền và thị phần trên thị trường định vị toàn cầu.

Iran không phải là quốc gia duy nhất gặp phải vấn đề về bảo mật. Israel đã ám sát thành công nhiều nhà khoa học hạt nhân và chỉ huy cấp cao trong lực lượng an ninh, quân đội Iran. Việc đối phương có thể xác định chính xác vị trí của các mục tiêu làm dấy lên lo ngại rằng hệ thống viễn thông nội địa đã bị xâm nhập.

Chính quyền Iran đã kêu gọi người dân ngừng sử dụng ứng dụng nhắn tin WhatsApp và xóa nó khỏi điện thoại. Iran cáo buộc nền tảng này thu thập dữ liệu người dùng để chuyển cho Israel.

Nhiều chuyên gia an ninh mạng từ lâu đã đặt dấu hỏi về tính bảo mật của WhatsApp. Hạ viện Mỹ cũng đã thông qua lệnh cấm sử dụng WhatsApp trên thiết bị công vụ.

Với Iran và nhiều quốc gia khác, thông điệp đã rõ. Các nền tảng phương Tây không còn đơn thuần là công cụ giao tiếp. Thay vì thế, chúng là vũ khí trong một cuộc chiến tình báo kỹ thuật số.

Tehran từ lâu đã phát triển một hệ thống mạng kết nối nội địa – mang tên Mạng Thông tin Quốc gia – cho phép nhà nước kiểm soát sâu hơn việc sử dụng Internet. Trong thời gian tới, quá trình này có khả năng sẽ được mở rộng.

Iran đang củng cố vị thế trong một trục ảnh hưởng mới – thách thức trực tiếp sự thống trị của phương Tây. Sự hợp tác giữa Iran và Trung Quốc không dừng ở mức giao dịch đơn thuần, mà cho thấy sự kết nối chiến lược nhằm đảm bảo quyền tự chủ số thực sự.

Đặt trong bối cảnh sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc, bước đi này của Iran càng mang ý nghĩa chiến lược. Iran đang trở thành đối tác ngày càng quan trọng trong sáng kiến này.

Những gì đang diễn ra là sự hình thành của một khối công nghệ mới – nơi cơ sở hạ tầng kỹ thuật số gắn chặt với tinh thần phản kháng chính trị. Các quốc gia mệt mỏi với sự áp đặt, tiêu chuẩn kép và bá quyền số từ phương Tây đã tìm thấy lợi ích chiến lược từ một sự ảnh hưởng mới.

Sự chuyển dịch nhanh chóng này là dấu hiệu báo trước cho một cuộc ‘chiến tranh lạnh công nghệ’ – cuộc đối đầu âm ỉ trong đó các quốc gia sẽ lựa chọn hạ tầng thiết yếu như định vị, truyền thông, dữ liệu hay thanh toán không còn dựa trên công nghệ ưu việt, mà dựa vào lòng tin chính trị và nhận thức về an ninh.

Khi ngày càng nhiều quốc gia làm theo, lợi thế công nghệ phương Tây sẽ dần bị thu hẹp, kéo theo sự thay đổi toàn diện trong cán cân quyền lực toàn cầu.