Ukraine đang đẩy mạnh xây dựng các công trình phòng thủ trên quy mô lớn nhất từ khi xung đột với Nga nổ ra, với mục tiêu ngăn chặn cuộc tấn công mùa hè của Moscow. Theo báo cáo của tờ The Wall Street Journal, quân đội Ukraine đang tập trung vào việc xây dựng nhanh chóng các hào chống tăng và công sự dây thép gai ở phía đông.

Dự án xây dựng các công trình củng cố tiền tuyến đã được triển khai trong hai năm qua nhưng liên tục bị trì hoãn do nhiều yếu tố, bao gồm cả các vụ tấn công và bê ngại về vấn đề tham nhũng. Tuy nhiên, trong năm 2024, chính phủ Ukraine đã phân bổ hơn 46 tỷ UAH (tương đương khoảng 28.700 tỷ đồng) cho việc xây dựng các công trình phòng thủ, chiếm gần 2% tổng ngân sách quân sự.

Các quan chức Ukraine cho biết số tiền thực tế投入 vào việc xây dựng các công trình phòng thủ có thể còn cao hơn, nhưng không tiết lộ кон số chính xác. Dự án này được xem là nỗ lực của Ukraine nhằm ngăn chặn các cuộc tấn công của Nga, đặc biệt là sau khi Moscow đã chọc thủng nhiều điểm trọng yếu trên tuyến phòng thủ của Kiev trong 18 tháng qua.

Ukraine hy vọng rằng việc thiết lập một hàng công sự 3 lớp sẽ giúp ngăn chặn những cuộc tấn công tương tự ở phía đông, nơi các lực lượng Nga đang cố gắng giành quyền kiểm soát hai thành phố quan trọng là Pokrovsk và Kostyantynivka. Theo đó, tuyến phòng thủ đầu tiên sẽ được các đơn vị bộ binh xây dựng, tuyến thứ hai do lực lượng công binh xây dựng, và tuyến thứ ba thuộc trách nhiệm của chính quyền dân sự.

Mục tiêu của các tuyến phòng thủ này là ngăn chặn lực lượng Nga trước khi họ có thể đột phá sâu hơn. Tuy nhiên, do những thay đổi nhanh chóng trên chiến trường, một số công trình phòng thủ có thể trở nên lỗi thời trước khi đối phương tiếp cận.

Các chuyên gia quân sự Ukraine cho biết họ đang nghiên cứu và điều chỉnh các biện pháp phòng thủ của mình để đối phó với các chiến thuật mới của Nga, bao gồm việc sử dụng máy bay không người lái (UAV) và các nhóm nhỏ cơ động trên xe máy. Trong khi đó, các công trình truyền thống như trạm quan sát đã mất đi hiệu quả.

Bộ chỉ huy quân sự Ukraine vẫn tiếp tục coi trọng các biện pháp phòng thủ truyền thống, chẳng hạn như hào chống tăng, vì Nga vẫn sử dụng các kỹ thuật chiến đấu cũ lẫn mới.

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk gần đây đưa ra nhận định rằng cuộc chiến giữa Nga và Ukraine có thể sớm tạm dừng trong tương lai gần. Tuy nhiên, ông khẳng định rằng điều này sẽ không làm thay đổi chiến lược quốc phòng lâu dài của Ba Lan.

Phát biểu tại Học viện Công nghệ Không quân ở thủ đô Warsaw vào ngày 30/7, ông Tusk nhấn mạnh rằng mặc dù có khả năng rất lớn cuộc chiến Nga–Ukraine sẽ tạm dừng trong thời gian tới, nhưng điều đó không thay đổi gì với tình hình của Ba Lan. Ông Tusk cũng nhấn mạnh rằng Ba Lan vẫn phải duy trì cảnh giác cao độ và tiếp tục hiện đại hóa quân đội với tốc độ tối đa, bất kể chiến sự có lắng xuống hay không.

Ông cho rằng việc hiện đại hóa quân đội là một cuộc chạy đua không thể lãng phí một giờ hay một ngày nào. Hiện chưa rõ những “dấu hiệu” mà Thủ tướng Tusk nhắc tới là gì, nhưng phát biểu của ông được đưa ra trong bối cảnh chiến sự vẫn diễn ra ác liệt tại các mặt trận, đặc biệt là ở khu vực Pokrovsk – đầu mối hậu cần quan trọng của Ukraine.

Ngoài ra, tâm lý “mỏi mệt vì chiến tranh” đang ngày càng lan rộng ở châu Âu, khi nhiều nước bắt đầu tỏ ra mệt mỏi trong việc hỗ trợ Ukraine. Các vết rạn đang xuất hiện trong nội bộ EU về việc duy trì viện trợ quân sự lẫn tài chính cho Ukraine. Ông Tusk cũng bày tỏ sự quan ngại về sự chần chừ trong viện trợ quân sự cho Ukraine từ phía một số nước, đặc biệt là từ phía Quốc hội Mỹ.

Ông cho rằng điều này không chỉ đe dọa khả năng phòng thủ của Kiev mà còn làm suy yếu vị thế chiến lược của phương Tây. Thủ tướng Ba Lan nhấn mạnh rằng châu Âu vẫn chưa đủ mạnh để tự mình bảo vệ lục địa và cần sự hậu thuẫn từ Mỹ. Ông cho rằng nếu không có sự hỗ trợ từ Mỹ, châu Âu khó có thể gánh vác cuộc chiến này một mình.

Về vấn đề này, nhiều chuyên gia cũng cho rằng sự hỗ trợ từ Mỹ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Ukraine bảo vệ lãnh thổ và duy trì ổn định trong khu vực. Trong khi đó, một số nước châu Âu đang bắt đầu cảm thấy áp lực về việc duy trì hỗ trợ cho Ukraine trong bối cảnh kinh tế và chính trị phức tạp.

Ngày 31/7, quân đội Nga tuyên bố đã giành quyền kiểm soát hoàn toàn thị trấn Chasiv Yar, một địa điểm chiến lược quan trọng ở miền đông Ukraine, sau gần 16 tháng giao tranh ác liệt. Thị trấn này nằm trong khu vực công nghiệp Donbas thuộc vùng Donetsk của Ukraine, một trong bốn khu vực mà Moscow tuyên bố đã sáp nhập vào năm 2022. Chasiv Yar từng là nơi sinh sống của hơn 12.000 người trước khi xung đột nổ ra và nổi tiếng với nhà máy sản xuất các sản phẩm bê tông cốt thép và đất sét dùng làm gạch – một trụ cột kinh tế của thị trấn.

Quân đội Nga coi Chasiv Yar là một trong những thành trì phòng thủ mạnh nhất của Ukraine, nhờ vị trí địa lý, địa hình thuận lợi cùng với các nhà máy và khu chung cư, nơi quân đội Ukraine có thể đào hầm trú ẩn. Việc kiểm soát Chasiv Yar sẽ giúp Nga tiến gần hơn đến mục tiêu bao vây “thành phố pháo đài” Kostiantynivka, tạo thế gọng kìm và loại bỏ rào cản cho cuộc tiến công về phía tây qua phần còn lại của Donetsk. Các nhà phân tích quân sự Nga nhận định, từ Chasiv Yar, Nga có thể tiến tới các thành phố quan trọng khác như Sloviansk, Kramatorsk, Druzhkivka và Kostiantynivka – những “thành phố pháo đài” ở phía đông Ukraine mà Ukraine đang kiên quyết bảo vệ.

Trận chiến tại Chasiv Yar đã diễn ra trong thời gian dài và vô cùng ác liệt, với cả hai bên đều chịu thiệt hại nặng nề. Bộ Quốc phòng Nga cho biết, lính dù của họ đã hoạt động trong phạm vi hơn 20 km dưới hỏa lực pháo binh và máy bay không người lái của Ukraine nhằm thực hiện nỗ lực chiếm giữ thị trấn. Họ cũng đã rà soát hơn 4.200 tòa nhà và các công trình xây dựng. Về phần mình, Ukraine cho biết sự kháng cự quyết liệt và kéo dài của họ tại Chasiv Yar đã làm chậm bước tiến của lực lượng Nga và gây thương vong nặng nề cho đối phương, bất chấp sự vượt trội về quân số và vũ khí.

Hiện tại, hầu hết thị trấn Chasiv Yar đều bị đổ nát và bị san phẳng sau các cuộc pháo kích, không kích, ném bom lượn và tấn công bằng máy bay không người lái giữa các bên. Thị trưởng thị trấn đã rời đi từ lâu và hầu hết người dân đã được sơ tán do mất điện, khí đốt và nước vốn phục vụ cho những nhu cầu tối thiểu. Tình hình tại Chasiv Yar một lần nữa làm nổi bật sự tàn khốc của cuộc xung đột và những khó khăn mà cả hai bên đang phải đối mặt trong việc kiểm soát các khu vực chiến lược ở miền đông Ukraine.