Ngày 01/7/2025 đánh dấu một mốc quan trọng trong lịch sử phát triển của Việt Nam khi siêu đô thị Thành phố Hồ Chí Minh – Bình Dương – Bà Rịa Vũng Tàu chính thức hình thành. Sự kiện này không chỉ tạo ra một thực thể đô thị mới mà còn mở ra những cơ hội để khẳng định vị thế và bản sắc của quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. Siêu đô thị này hứa hẹn sẽ trở thành một trung tâm sản xuất, dịch vụ và cảng biển hàng đầu, biểu tượng cho sự đổi mới và khát vọng vươn lên của dân tộc.

Sự hình thành của siêu đô thị này đặt ra câu hỏi về cách thức để thế giới nhận diện sức mạnh và bản sắc của một Việt Nam hiện đại. Câu trả lời không thể chỉ nằm ở những sản phẩm du lịch truyền thống mà cần được thể hiện qua nhịp đập của các khu công nghiệp, hơi thở của những cảng biển và tiến trình hiện đại hóa đất nước. Du lịch công nghiệp không còn là một dòng sản phẩm bổ sung mà đã trở thành biểu tượng mới phản chiếu năng lực sản xuất và bản sắc công nghiệp của quốc gia.

Nhiều quốc gia trên thế giới đã thành công trong việc phát triển du lịch công nghiệp như một cách để kể câu chuyện phát triển của đất nước. Tại Nhật Bản, nhà máy Toyota ở Aichi mở cửa cho du khách tham quan quy trình lắp ráp ô tô, giới thiệu tinh thần kỹ nghệ và văn hóa công nghiệp Nhật. Ở Hàn Quốc, khu công nghiệp Gumi trở thành điểm đến giáo dục và nghiên cứu về năng lực công nghiệp Hàn Quốc. Đức cũng đã tái sinh vùng Ruhr thành hệ thống bảo tàng và công viên di sản công nghiệp, biến ký ức lao động thành giá trị văn hóa và bản sắc quốc gia.

Siêu đô thị Thành phố Hồ Chí Minh hội tụ đầy đủ nền tảng để trở thành điểm tiên phong của Việt Nam trong lĩnh vực du lịch công nghiệp. Với hệ thống khu công nghiệp hiện đại, cảng biển quốc tế, di sản công nghiệp đô thị hơn một thế kỷ và vị thế trung tâm kinh tế quốc gia, nơi đây có thể trở thành một điểm đến đặc sắc cho du khách.

Du lịch công nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ là một sản phẩm mới mà còn là thông điệp về một Việt Nam bước vào kỷ nguyên vươn mình. Đó là một Việt Nam với quá khứ, hiện tại và tương lai của công nghiệp giao thoa trong cùng một không gian, tạo ra nền tảng để phát triển một loại hình du lịch vừa phản ánh năng lực sản xuất, vừa khẳng định bản sắc công nghiệp của đất nước.

Sự đa dạng của tài nguyên du lịch công nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh cho phép hình thành hệ sinh thái sản phẩm đa tầng, vừa phản ánh lịch sử, vừa thể hiện năng lực sản xuất hiện đại. Siêu đô thị này trở thành không gian trải nghiệm công nghiệp liên ngành, nơi du khách có thể “đọc” được cả quá khứ, “sống” hiện tại và “dự phóng” tương lai công nghiệp Việt Nam.

Tóm lại, siêu đô thị Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ là một cấu trúc đô thị kinh tế mới mà còn là nơi định hình chiến lược quốc gia, biến du lịch công nghiệp thành công cụ cụ thể hiện năng lực sản xuất, bản sắc văn hóa và vị thế hội nhập của Việt Nam.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Công điện số 113/CĐ-TTg ngày 19/7/2025 nhằm triển khai các giải pháp phát triển hiệu quả vận tải đường thủy và thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực logistics trong vận tải. Công điện này được gửi đến các Bộ trưởng của các Bộ: Xây dựng, Tài chính, Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Tư pháp, Khoa học và Công nghệ, Quốc phòng, Công an; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Việt Nam sở hữu hệ thống sông ngòi với tổng chiều dài có khả năng khai thác vận tải khoảng 42.000 km, cùng đường bờ biển dài hơn 3.260 km và nhiều cửa sông, vịnh tự nhiên thuận lợi. Đây là điều kiện thuận lợi để phát triển vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển, một phương thức vận tải có chi phí thấp, khả năng chuyên chở hàng hóa khối lượng lớn, góp phần giảm áp lực cho đường bộ, đường sắt và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.

Trong những năm qua, vận tải thủy đã từng bước khẳng định vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông vận tải quốc gia, với tỷ trọng vận tải hàng hóa bằng đường thủy nội địa và ven biển có xu hướng ngày càng tăng. Tuy nhiên, kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển vận tải thủy vẫn còn bất cập; năng lực đội tàu, công tác quản lý phương tiện, chất lượng nguồn nhân lực và kết nối giữa các phương thức vận tải còn hạn chế.

Để khắc phục những tồn tại, tạo động lực mới cho ngành vận tải thủy phát triển nhanh và bền vững, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ và địa phương triển khai các giải pháp toàn diện. Bộ Xây dựng được yêu cầu khẩn trương rà soát, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật ngành hàng hải, đường thủy, tập trung các chính sách khuyến khích, thu hút xã hội hóa đầu tư hạ tầng, phương tiện vận tải thủy, nguồn nhân lực, phát triển công nghệ.

Bộ Tài chính được yêu cầu chủ trì cân đối, bố trí nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 cho các dự án trọng điểm phát triển hạ tầng đường thủy, hàng hải. Bộ này cũng cần phối hợp với các bộ, ngành và địa phương để huy động các nguồn lực cho phát triển vận tải thủy.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường được yêu cầu rà soát đơn giản hóa thủ tục giao đất, cho thuê đất, giao khu vực biển để phát triển hạ tầng cảng, bến thủy nội địa, cảng biển, nạo vét luồng hàng hải, đường thủy. Điều này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc đầu tư vào hạ tầng vận tải thủy.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được yêu cầu rà soát, cập nhật quy hoạch sử dụng đất và bố trí quỹ đất phục vụ xây dựng cảng thủy nội địa, bến cảng biển theo quy hoạch; tích hợp quy hoạch trung tâm logistics, kho bãi, trung tâm phân phối hàng hóa gắn với vận tải thủy nội địa. Điều này sẽ giúp tạo sự gắn kết giữa các phương thức vận tải và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên.

Như vậy, với các yêu cầu và giải pháp toàn diện, hy vọng rằng ngành vận tải thủy của Việt Nam sẽ sớm khắc phục được các tồn tại và hạn chế, phát triển nhanh và bền vững trong thời gian tới.