Phát triển công nghệ vũ trụ hiện đang là một yêu cầu cấp thiết nhằm đảm bảo an ninh, chủ quyền quốc gia, thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Tuy nhiên, việc thu hút nhân lực và đầu tư cho lĩnh vực này vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua. Mới đây, tại một tọa đàm, các chuyên gia đã thảo luận về các giải pháp để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ Việt Nam.
Ông Lý Hoàng Tùng, phó vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và Công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ, đã nhấn mạnh rằng phát triển nhân lực và hạ tầng là nội dung trọng tâm trong việc phát triển khoa học công nghệ vũ trụ. Hiện tại, việc đào tạo chuyên gia và các nhà khoa học đang được đẩy mạnh thông qua các trường đại học mở các mã ngành mới nhằm thu hút người trẻ tham gia. Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra rằng giới trẻ hiện nay ít tham gia các ngành liên quan đến công nghệ vũ trụ.
TS Nguyễn Lương Quang, chuyên gia đến từ Viện Năng lượng nguyên tử và năng lượng thay thế – CEA Paris-Saclay của Pháp, cho rằng cơ chế đầu tư cho khoa học của Việt Nam vẫn còn hạn chế. Ông đề xuất cần có cơ chế để thương mại hóa các sản phẩm công nghệ vũ trụ, nhằm thu hút nhân tài và tạo điều kiện thuận lợi cho người trẻ làm việc trong lĩnh vực này.
PGS.TS Phạm Anh Tuấn, tổng giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, đề xuất cần xây dựng chiến lược dài hạn, không chỉ giới hạn trong 10 năm mà cần hướng đến năm 2040, 2050 để có thể tạo ra sự phát triển bền vững cho ngành công nghệ vũ trụ. Ông cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc thành lập một cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia để điều hành tập trung và có cơ chế đảm bảo tài chính cho lĩnh vực này.
Với dự báo kinh tế vũ trụ toàn cầu sẽ đạt 1.400 tỉ USD vào năm 2030, các chuyên gia cho rằng đã đến lúc Việt Nam cần xác định vũ trụ không chỉ là công nghệ chiến lược mà còn là một ngành kinh tế tiềm năng. Việc xây dựng một chiến lược quốc gia về kinh tế vũ trụ sẽ mở ra những cơ hội phát triển mới cho Việt Nam trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp Mỹ đã bày tỏ mong muốn đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ, năng lượng, y tế, hàng không vũ trụ tại TP.HCM. Điều này cho thấy tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và các doanh nghiệp nước ngoài trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ là rất lớn.
Nhìn chung, sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ tại Việt Nam đòi hỏi sự chung tay của cả chính phủ, doanh nghiệp và các chuyên gia. Với chiến lược phát triển dài hạn và cơ chế hỗ trợ phù hợp, Việt Nam hoàn toàn có thể tham gia sâu vào ngành công nghệ vũ trụ và tận dụng những cơ hội mới mà lĩnh vực này mang lại.