Ngành logistics Việt Nam đang đối mặt với thách thức chuyển đổi xanh trong bối cảnh tăng trưởng nhanh chóng. Với tốc độ tăng trưởng trung bình 14-16%/năm, cao gần gấp đôi so với tốc độ tăng GDP, ngành logistics đang trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, vẫn đang gặp khó khăn trong việc áp dụng các giải pháp thân thiện môi trường.
Theo ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), yêu cầu về chuyển đổi số và chuyển đổi xanh đã dần được các doanh nghiệp nhận thức, nhưng việc thực thi trên thực tế còn hạn chế. Ông Đặng Vũ Thành, Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA), cho biết, chuyển đổi xanh không còn là xu hướng, mà đã và đang hiện diện trong từng hoạt động hàng ngày của doanh nghiệp logistics trên toàn cầu. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp logistics, đặc biệt là nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm đến 95%, vẫn đang loay hoay với bài toán vốn, công nghệ và thực thi chính sách.
Chuyển đổi xanh không thể chỉ trông chờ từ phía doanh nghiệp, mà cần có sự điều phối mạnh mẽ từ Nhà nước. TS Đỗ Thiên Anh Tuấn, Giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, cho biết, điểm nghẽn đầu tiên là vấn đề “tiền đâu?”. Trong khi 95-97% doanh nghiệp logistics là doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), thì thị trường tài chính xanh ở Việt Nam lại còn rất non trẻ. Tính đến giữa năm nay, quy mô tài chính xanh chỉ chiếm 4,35% tổng tín dụng, thấp hơn nhiều so với mức tối thiểu 10% như kỳ vọng.
Các chuyên gia đều thống nhất rằng cần có sự chung tay của cả hệ thống, từ cơ quan quản lý, ngân hàng, đến chính sách tài khóa và tiền tệ hỗ trợ chuyển đổi xanh rõ ràng, minh bạch và có thể đo lường. Nhà nước cần sớm tích hợp chính sách ưu đãi thuế, trợ cấp cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh, đưa trạm sạc, kho xanh, logistics thông minh vào quy hoạch đầu tư công. Từ góc độ chính sách, các chuyên gia cho rằng, không thể có phát triển xanh nếu không có dòng vốn xanh. Và để có dòng vốn đó, cần sự chung tay của cả hệ thống, từ cơ quan quản lý, ngân hàng, đến chính sách tài khóa và tiền tệ hỗ trợ chuyển đổi xanh rõ ràng, minh bạch và có thể đo lường.
Ông Hải cho biết, Bộ Công Thương đang tích cực phối hợp với các bộ, ngành liên quan để xây dựng và triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp logistics trong chuyển đổi xanh. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng cần tích cực đầu tư vào công nghệ, đổi mới sáng tạo để nâng cao hiệu quả hoạt động, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Để biết thêm thông tin về chuyển đổi xanh trong ngành logistics và các giải pháp thân thiện môi trường, vui lòng truy cập Tạp chí Kinh tế.